Page 15 - ÖZ BAKIŞ - İzmir İl Milli Eğitim Müdürlüğü - Özel Eğitim ve Rehberlik Dergisi
P. 15
Travmaya Duyarlı
Okul Modeli
Dr.Abdulvahap YORGUN
Bayraklı Rehberlik ve Araştırma Merkezi
T görünürdür. Kimileri, bu olayları büyük travmalar
ravma, Yunanca “yaralanma” anlamına
anlamında “büyük t’ler” olarak da tarif edebilmektedir.
gelmektedir. Dolayısıyla köken olarak tıbbi ya da
bedensel bir etkilenmeyi işaret etse de zamanla
Öte yandan “küçük t’ler” olarak adlandırılan küçük
ruhsal yaralar için de kullanılmaya başlanmıştır. Özellikle
travmaların etkisi de bir süredir tartışılmaktadır. Küçük
şiddetli tekil ya da toplumsal olaylar karşısında kişilerin
travmalar, büyük travmalardan farklı olarak bir anda
yaşadığı stres, travmatik stres olarak adlandırılmaktadır.
yaşamı ya da kişiyi etkilemeyip sonuçlarını uzun zaman
Travmatik stres ya da travma sonrası stres, yaşadığı ani, diliminde yıllar içerisinde gösterirler. O nedenle küçük
beklenmedik ve kişinin yaşam bütünlüğü için tehdit travmaların yapısı kroniktir yani görece uzun sürelidir.
içeren olayın ardından kişinin olay tekrar tekrar Örneğin düzenli gelir getiren bir işe sahip olmamak,
oluyormuş, hiç bir zaman sona ermeyecekmiş gibi duygusal ihmale maruz kalmak, psikolojik ihtiyaçların
hissederek olaydan önceki normaline geri dönememesi sistematik olarak karşılanmaması, ötekileştirilme,
durumu olarak tanımlanmaktadır. Genelde bu tür yoksulluk, yaşadığı sistemler içerisinde (aile, okul, işyeri
stresleri tetikleyen travmatik olaylar, sevilen birinin kaybı, vb.) karar süreçlerinde söz hakkına sahip olmamak,
cinayet, savaş, işkence, baskı sonucu göç etme, tecavüz zorbalığa maruz kalmak, psikolojik açıdan güvenli
ve doğal afetleri kapsamaktadır. Bu tür olayların etkisi, olmayan mahalleler veya işyerleri süreklilik arz eden bir
tartışmaya kapı bırakmayacak şekilde somut ve stres üretimini tetikleyen faktörlerdir.
l 15
Özel Eğitim ve Rehberlik Dergisi