Page 14 - ÖZ BAKIŞ - İzmir İl Milli Eğitim Müdürlüğü - Özel Eğitim ve Rehberlik Dergisi
P. 14
Zorbalığa maruz kalan çocuğu dikkatle gözlemlemek önemlidir. Okul başarısında ani düşüşler, okula gitmeye dair
isteksizlik, uyku veya yeme problemleri, içine kapanma, depresif belirtiler, sosyal kaygı gibi durumlar bir şeylerin
yolunda gitmediğinin göstergesi olabilir. Gözlemlenen bu gibi ani değişimlerde okul-aile iş birliği çocuğu korumak
ve güçlendirmek adına önem kazanmaktadır. Bununla birlikte zorbalık yapan çocuğu da dikkatle gözlemlemek ve
müdahalede bulunmak önemlidir. Zorbalık davranışı gösteren çocuğa yaklaşırken en önemli unsurlardan biri
çocuk ile güvenli bir ilişki ortamı oluşturmaktır. Kabul görmediğini, istenmediğini hisseden çocukta davranış
değişimi daha zor olacaktır. Davranışın onaylanmadığını belirtmekle, çocuğun kendisinin kabul edilmediğini
hissettirmek farklı durumlardır. Amaç çocuğu ötekileştirmeden davranışı değiştirmektir. Bu sebeple çocuğa
kendisinin değil, davranışının onaylanmadığı ve olası sonuçları ile ilgili bilgiler verilmelidir. Olaya müdahale eden
veli veya öğretmen çocuğa içinde şiddet barındırmayacak şekilde yaklaşmalıdır. Kalabalık içerisinde görüşme
yapmaktansa daha sakin, kendisini daha rahat açıklayabileceği bir ortam seçilmesi önem taşımaktadır. Sorunların
zorbalıkla değil, farklı yollarla çözülebileceği çocuğa açıklanmalıdır. Nasıl bir konuşma yapılacağı, nereden
başlanacağı bilinmediğinde ya da durumla ilgili öfkeyi kontrol etmekte zorlanıldığında okul psikolojik
danışmanından yardım talep edilebilir.
Bütün bunlardan hareketle zorbalığın etkileri yalnızca okul yaşantısında kendini göstermez. İzlerini yetişkinlikte de
görmek mümkündür. İlerleyen yaşlarda bireyin kendini yetersiz görme eğilimi, dışlanmış hissetme, başarısızlık
hissi, düşük özgüven gibi şekillerde kendini gösterebilir. Bu da kişinin ilişkilerini etkileyebilir denge kurmakta
güçlük yaşamasına sebebiyet verebilir. Çocuğunuzun ya da öğrencinizin akran zorbalığına maruz kaldığını veya
akran zorbalığı uyguladığını düşündüğünüzde (ya da gözlemlediğinizde), okul-aile iş birliği içerisinde
soğukkanlılıkla duruma müdahale edilmesi gerektiğini unutmayın. Ne yapacağınızı bilmediğinizi düşündüğünüzde
ya da işin içinden nasıl çıkacağınızı bilmediğinizi hissettiğinizde okul Psikolojik Danışmanından yardım
isteyebilirsiniz
KAYNAKÇA
Gürhan, N. (2017). Her yönü ile akran zorbalığı. Turkiye Klinikleri J Psychiatr Nurs-Special Topics, 3(2), 175
-81.
İlhan Alper, S. (2008). İlköğretimde Zorbalık. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Uludağ Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü, Bursa.
Juvonen, J., ve Graham, S. (2014). Bullying in schools: The power of bullies and the plight of victims.
Annual Review of Psychology, 65, 159-185.
Olweus, D. (1993). Bullying at school: What we know and what we can do. Oxford, UK: Blackwell
(Akranzorbalığı, 2021: https://orgm.meb.gov.tr/
meb_iys_dosyalar/2022_08/23143200_Kuramsal_Kitap.pdf)
14
l Özel Eğitim ve Rehberlik Dergisi