Page 12 - ÖZ BAKIŞ - İzmir İl Milli Eğitim Müdürlüğü - Özel Eğitim ve Rehberlik Dergisi

Unutulmamalıdır ki;

Zorbalık doğal bir süreç değildir, kendiliğinden geçmez. Zorbalığa uğrayan çocuk veya ergen sosyal ve duygusal
bakımdan zarar görebilir. Bununla beraber benlik saygısının azalması, yalnızlık, öfke veya depresyon gibi ruhsal
problemler yaşamasına sebep olabilir. Zorbalığa müdahale edilmediğinde zorbalık yapan çocuk veya ergen bundan
cesaret alabilir ve bu durum uyguladığı zorbalığın dozunun artmasına yol açabilir. Yapılan araştırmalar sadece tek bir
cinsiyete özgü olmadığını; her iki cinsiyetin de zorbalık davranışı gösterdiğini; erkeklerin daha çok fiziksel zorbalık
uygularken kızların ise daha çok sözel zorbalık uyguladıklarını göstermektedir. Zorbalığın türü ne olursa olsun her birinin
kurban üzerinde olumsuz etki bırakabileceği unutulmamalıdır. En kötü zorbalık türü diye bir seçenek yoktur. Her biri
çocuk üzerinde olumsuz hatta bazen de derin izler bırakabilir.

Ebeveyn tutumları çocukların akran zorbalığı uygulamasında ya da akran zorbalığına maruz kalmasında etkili
olabilmektedir. Ailede net kural ve sınırların olması, bu kuralların sebeplerinin çocuğa açıklanması, fiziksel cezaların
olmaması, sevgi dolu destekleyici bir ortamın olması, duygusal -sözel şiddetin olmaması çocuğun gelişimini olumlu
yönde desteklerken akran zorbalığına karşı bir kalkan görevi sağlamaktadır. Çocuğun yetiştiği ortamda katı kurallar
ya da kuralların sınırların olmaması, çocuğa hiç söz hakkı tanınmaması ya da tüm kararları çocuğun vermesi, çocuğun
üzerine aşırı düşkünlük ya da aşırı disiplin vb. ebeveyn tutumlarında ise çocuk akran zorbalığına maruz kalmaya açık
hale gelebilir veya zorbalık uygulamaya daha fazla yakınlaşabilir. Akran zorbalığına maruz kalan çocukların aile yapıları
incelendiğinde; aşırıcı koruyucu kollayıcı ebeveyn tutumları, özellikle de anne tarafından çocuğa olduğu yaştan daha
küçük bir yaştaymış gibi davranıldığı veya baba ile mesafeli ilişkilerin olduğu gözlemlenmiştir.

12 l Özel Eğitim ve Rehberlik Dergisi