Page 24 - ÖZ BAKIŞ - İzmir İl Milli Eğitim Müdürlüğü - Özel Eğitim ve Rehberlik Dergisi

Şefkat yorgunluğunun etkilediği insanların durumuna
değinecek olursak; yazımızın başında da belirttiğimiz
üzere acı çeken veya travmaya uğramış insanlarla uzun
süre profesyonel olarak temas kuran ya da bakım
veren kişilerin risk altındaki kişiler olduğunu
söyleyebiliriz. Şefkat yorgunluğu ile ilgili araştırmaların
sonuçlarına yer vermeden önce; bu araştırmalarının
geçmişinin son 10 on yıla dayandığını, büyük bir
çoğunluğunun da yurt dışında yapıldığını, Türkiye’de
yapılan araştırmaların ise büyük oranda sağlık
çalışanlarını ele aldığını söyleyebiliriz. Bu araştırmaların
genelinden çıkan sonuç acil servis, yoğun bakım,
onkoloji ve bebek servisinde çalışan sağlık personelinin
şefkat yorgunluğunu zaman zaman orta, zaman zaman
da yüksek düzeyde hissettikleri yönündedir. Bununla oranda olumsuz etkilendiğini ortaya koymuştur. Benzer
birlikte salgın hastalık dönemi ile başlayan süreçte bir araştırmayı Burhan (2021), gelir durumu yüksek
sağlık çalışanlarının bu etkileri daha fazla hissettikleri olan psikolojik danışmanların, olmayanlara oranla
de tespit edilmiştir. Ayrıca göze çarpan bir diğer veri ise şefkat yorgunluğunu daha az hissettiklerini tespit
yapılan araştırmaların büyük bölümünde kadınların etmiştir. Bununla birlikte meslekteki kıdemleri arttıkça
hissettikleri şefkat yorgunluğunun, erkeklerden daha da daha az şefkat yorgunluğu hissettikleri görülmüştür.
fazla olduğu yönündedir (Pehlivan, & Güner, 2018; Bu araştırmadaki dikkat çekici bir diğer bulgu, kişide
Çakmak, 2021; Kılıç, 2018; Dikmen& Aydın, 2016; psikolojik sağlamlık arttıkça şefkat yorgunluğunun
Solmaz, 2021). Risk grupları arasında olan sosyal azalmasıdır. Ülkemizde psikolojik danışmanların
hizmetlerde çalışan görevlilerin de şefkat yorgunluğu hissettikleri şefkat yorgunluğu, çok fazla değişkenin
yaşadıkları ve bu hissin artması durumunda aile neden olduğu bir durumdur. Bu konu üzerinde daha
memnuniyetlerinin azaldığı sonucuna ulaşılmıştır detaylı araştırmalar yapılmasına ihtiyaç vardır. Öte
(Eraslan, 2022). Şefkat yorgunluğu riski taşıyan bir yandan profesyonel bir çalışan olmamasına rağmen
diğer grup olan öğretmenlik meslek grubu içerisinde şefkat yorgunluğu hissedebileceğini öngördüğümüz bir
özel eğitim öğretmenleri ile gerçekleştirilen bir grupta, özel gereksinimli çocukların aileleridir. Özel
araştırmada, meslekte 11. yıl ve üstünü çalışan gereksinimli çocukların ailelerinin şefkat düzeyleri ile
öğretmenlerin şefkat yorgunluğunu daha fazla ilgili araştırmalar bulunurken; şefkat yorgunluğunu
hissettikleri ortaya çıkmıştır (Bozgeyikli 2016). Bu inceleyen sadece bir araştırmaya rastlanmıştır. Emir,
sonucun çıkmasında etkili olan faktörün, özel Tarakçı, & Doğan (2020) tarafından yapılan ilgili
gereksinimli çocuklarla uzun süre bir arada bulunup, araştırmada ise hafif düzeyde özel gereksinimli
öğretim faaliyeti göstermek olduğu söylenebilir. Öte çocukların annelerinin bakım yükü ve şefkat
yandan bir ruh sağlığı çalışanı olarak psikolojik yorgunluğu düzeyleri arasındaki ilişkiye bakılmış ve
danışmanların üzerindeki şefkat yorgunluğu etkisini annelerin bakım yüklerinin hafif olduğu ve şefkat
inceleyen Aydemir (2021), psikolojik danışmanların yorgunluğu hissetmedikleri görülmüştür. Bakım yükü
şefkat yorgunluğundan etkilendiğini, mesleklerine ağır olan özel gereksinimli çocukların ailelerine ilişkin
yönelik algılarının değiştiğini ve şefkat yorgunluğu şefkat yorgunluğunu belirleyen bir araştırmaya
nedeniyle ellerinden gelse meslek değiştirmek rastlanmamıştır.
istediklerini ve sosyal hayatlarının bu durumdan yüksek

24
l Özel Eğitim ve Rehberlik Dergisi