Page 70 - İZMİR AKADEMİ DERGİSİ

MAKALE

MAKALE

TARIM KİMYASALLARININ

SAĞLIĞA VE EKOLOJİYE

OLASI ZARARLARI;

SÜRDÜRÜLEBİLİR TARIM

MODELLERİ

Fatih KÜÇÜKUYSAL *

Avcı-toplayıcılıktan tarım toplumuna geçiş yaklaşık on bin dönemlerde çiftçi ve ıslahçı terimlerinin beraber anıldığı
yıl önce Mezopotamya’da görülmeye başlanmıştır. Bu dahi görülmektedir (Grain, akt.; Özkaya, 2014).
tarihlerde Orta ve Güney Amerika, Güney ve Güneydoğu Bitkilerin ilk çıkış yerleri bakımından genetik kaynaklarına
Asya’da da tarım toplumuna geçildiğine dair veriler vardır. göre dünya on bölgeye ayrılmaktadır. Anadolu’nun da
İnsan elindeki tohumu bilinçli olarak toprağa dikmiş ve
yaşam döngüsünü toprağa uyumlamıştır. Tarımsal üretim içinde bulunduğu Batı Orta Asya bölgesi, buğday başta
başlangıçları, M.Ö 5000 yıllarında Sümerler tarafından olmak üzere arpa, üzüm, elma, keten, susam gibi birçok
yapılmıştır. Fırat ve Dicle nehirlerinin düzensiz akışını bitkiye kaynaklık etmekteyken, Amerika Birleşik
önlemek için su kanalları ve setler inşa edilmiş, bazı Devletleri’nin (ABD) içinde bulunduğu Kuzey Amerika
hayvanlar evcilleştirilmiş, toprağı işleme öğrenilmiş ve bölgesi sadece ayçiçeğine kaynaklık etmiştir. Bugün tekno-
üretim fazlası oluşturulduktan sonra ilk kent devletleri lojik ve endüstriyel bakımdan gelişmiş ülkeler, dünya gıda
kurulmuştur. Mezopotamya’dan sonra Anadolu’da Hititler üretiminde sadece %4,3 oranında dünyaya katkı sağlamış-
ortaya çıkmıştır. Medeniyetin beşiği bu topraklarda tarım tır. 1900 yılından itibaren soya, 1930 yılından itibaren de
toplumuna geçişle beraber toprak sahipliğine göre başta mısır tohumlarının genetiğinin değiştirilmeye başlan-
toplumsal sınıflar ortaya çıkmış, üretim ve ticareti düzene masıyla hibrit tohumlar yaygınlaşmaya başlamıştır. Böylece
koymak için de yasal ve ekonomik ilk kurallar şekillenmiştir. ABD’de hibrit tohumdan olma mısır tarımı yayılmaya başla-
Orta Çağ’da da ekonomi, çiftçi, zanaatkâr, esnaf ve tüccar- mış ve 1965 yılında üretilen mısırın %95’i hibrit mısıra ait
larla beraber her zaman tarımla ilgili olmuştur. Giyinme için olmuştur. Doğal yöntemle açık tozlaşma ürünlerinden
pamuk, keten ve diğer endüstriyel bitkilerin ham maddele- hibrit çeşitlere, bu geçişin “verimlilik” adına bilimsel bir
rinin işlenmesi ve tarımsal aletlerin üretimi için zanaatkârla- gereklilik mi, yoksa tarımla uğraşan kurum ve şirketlerin
ra, ürünlerin satılması için de esnaflara ihtiyaç olmuştur. seçimi mi olduğuna dair soru işaretleri vardır
Fazla ürünlerin bir bölgeden diğer bölgeye taşınıp satılma- (Kloppenburg, akt.; Özkaya, 2014).
sı için de tüccar teşkilatı oluşmuştur (Aydın, t.y.). Hibrit tohumlardan üretilen sebze ve meyvelerin mineral
değerleri hakkında yapılmış birçok bilimsel araştırma
Endüstriyel Tarım, GDO ve Kimyasal bulunmaktadır. İngiltere’de yapılan bir araştırmada 1930
Madde Piyasası ve 1980 yıllarındaki sebze ve meyvelerin mineral değerleri
Sanayi devriminden sonra endüstrinin gelişmesiyle tarım- karşılaştırılmış, 50 yıllık süreçteki sebzelerde sodyum,
da da endüstriyel üretim süreci başlamıştır. Bu sistemde kalsiyum, magnezyum ve bakır elementlerinde; meyveler
birim alanda daha fazla ürün alma amacı olduğundan de ise potasyum, magnezyum, bakır ve demir elementle-
fazlasıyla kar etme düşüncesi olduğu görülmektedir rinde önemli düzeyde gerilemelerin olduğu, kayıp görül-
(Okudum vd., 2017). Bugün hayatımızı idame ettirmek için meyen tek elementin ise fosfor olduğu tespit edilmiştir. Bu
tükettiğimiz birçok bitki, çiftçilerin yapmış olduğu sürekli değer düşüşlerinin endüstriyel tarımın uyguladığı yetiştiri-
ıslah çalışmalarıyla binlerce yılda ortaya çıkmıştır. Bazı cilik tarzından kaynaklanmış olabileceği şeklinde yorum-
zehirli otlardan da ıslah edilen bitkilerin olduğu eski lanmıştır (Mayer, akt.; Özkaya, 2010).
68 * Yalova Üniversitesi Polimer Malzeme Mühendisliği