Page 25 - İZMİR AKADEMİ DERGİSİ

MAKALE

Mimarlık Fakültesi’ndeki 269 lisans öğrencisiyle anket
Kural Tabanı çalışması yapılarak gerçekleştirilmiştir. Verileri toplamak
Girdi Veriler Çıktı Veriler
amacıyla demografik anket ve renk-duygu anketi kullanıl-
mıştır. Verilerin analizinde frekans, yüzde, ortalama ve
Bulanıklaştırma Bulanık Çıkarsama Durulaştırma standart sapma değerleri hesaplanmış, t-testi yapılarak
sunulmuştur. Öğrencilerin yaptıkları renk-duygu anketine
Bulanık Girdi Bulanık Çıktı göre, her bir öğrenci için amaçlanan en uygun ortam ambi-
Verisi Verisi
yansının (keyifli, huzurlu, entelektüel, heyecanlı, eğlenceli,
Şekil 1. Bulanık mantık sisteminin genel yapısı (Balbal,2020)
sağlıklı, canlı, romantik, duygusal,) başarılı bir biçimde
oluşturulabilmesi için bulanık mantık sisteminden nasıl
Renklerin Psikolojik Etkisi yararlanılabileceği tartışılmış ve örnek bir sistem tasarımı
önerilmiştir. Anket formu iki grupta kategorize edilmiştir.
Renkler insanların duygusal, zihinsel ve fiziksel dünyalarını Birinci kısım, kişilerin genel bilgileriyle ilgili sorulardan
derinden etkileme gücüne sahiptir. Renklerin psikolojik oluşmaktadır. İkinci kısım ise renklerin uyandırdığı duygular
etkileri üzerinde çok sayıda araştırma yapılmıştır. Örneğin, üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesine yönelik sorular-
bazı renkler, insanın içini ferahlatıp genişlik hissi verirken dan oluşmaktadır. Anket çalışmasında, kişilerin deneyimle-
bazı renkler iç daraltıcı ve sıkıcı hissettirmektedir. Özdemir diği renk ve renklerin uyandırdığı duyguların değerlendiril-
(2005) ve Çetinbaş’ın (2012) renklerin insan üzerinde yarat- mesinde daha önce yapılan araştırmalarda geçerli ve
tığı psikolojik etkisi analizi Tablo 1’de sunulmuştur. güvenilir bulunmuş ölçeklerden faydalanılmıştır. Tablo 3’te
kullanılan renk-duygu anketi sunulmuştur (Çağatay,
Beyaz Ferahlatıcı, aydınlık, tem zl k, saflık, sess zl k, huzur. Hidayetoğlu, Yıldırım, 2017).
Sarı Neşe, mutluluk, parlak, aydınlık, huzur, sıcaklık, sam m yet, d nam zm.
Mav Sonsuzluk, der nl k, ser nl k, sak nl k, huzur, sükûnet.
Yeş l Doğa, taze, gençl k, yen den doğma, umut ver c , ruhsal rahatlığı sağlayıcı.
Turuncu Enerj ver c , hareket, canlılık katma. Çok kullanıldığında huzursuz ed c . Mutluluk ver c Rahat-Konforlu Çek c Hoş değ l-Zevks z
Kırmızı Tutku, tehl ke, uyarıcı, ön planda olma, vurgulayıcı. Huzurlu Hoş-Zevkl Mutsuz ed c Huzursuz Rahatsız
Mor Sab t f k r, hüzün, düşündürücü, melankol k, depresyon. İt c
Gr Olgun, temk nl , rahatlık. Beyaz
Kahvereng Ağırbaşlılık, önderl k, sağlamlık, otor te. Sarı
S yah C dd yet, ağırlık, güç, b reysell k, tutku, hırs, nat, muhalefet, end şe, korku. Mav
Yeş l
Tablo 1. Renklerin Psikolojik Etkisi (Özdemir, 2005), (Çetinbaş, 2012) Turuncu
Kırmızı
Ortam Ambiyansı ve Renk Kartelaları
Mor
Renklerle, mekânlarda farklı duygular çeşitli renk gruplarıy- Gr
la oluşturulmaktadır (Yamaner, 2001). Beş farklı ortam Kahvereng
ambiyansını (Keyifli-Huzurlu, Entelektüel, Heyecanlı-Eğlen- S yah
celi, Sağlıklı-Canlı, Romantik-Duygusal) sağlayan renkleri
Tablo 2’de belirtildiği gibi sınıflandırmıştır. Tablo 3. Renk-Duygu Anketi (Çağatay, Hidayetoğlu, Yıldırım, 2017)

Keyifli – Huzurlu Ortam
Geliştirilen Sistem

Entelektüel Ortam Genel Fikir
Geliştirilen sistemin amacı, öğrencilerin renklere olan,
yaklaşımlarını bulanık mantık tabanlı sistem tarafından
Heyecanlı-Eğlenceli Ortam
analiz edilerek öğrenci için en uygun renk ortamının oluştu-
rulmasını sağlamaktır. Bu çalışmada öncelikle öğrencilere
Sağlıklı – Canlı Ortam 10 farklı renk için renk duygu anketi yapılmış olup öğrenci-
lerin sorulara verdikleri cevaplar puanlandırılmıştır. Bu
puanlar, bulanık mantık tabanlı sistemin bulanıklaştırma
Romantik – Duygusal Ortam
aşamasında sözel değerlere yani bulanık girdilere dönüştü-
rülmüştür. Bulanık girdiler, bulanık mantığın ikinci aşaması
Tablo 2. Ortam Ambiyansı ve Renk Kartelaları (Yamaner, 2001) olan kural tabanlı sisteme verilmiş olup, kesişen kurallar
yazılım sistemi tarafından değerlendirilerek bulanık çıktı
elde edilmiştir. Bulanık mantığın son aşaması olan durulaş-
Anket Çalışmaları
tırma aşamasında bulanık çıktı sayısal çıktıya dönüştürül-
Bu çalışma İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Mühendislik müştür. Şekil 2’de çalışmanın genel fikri sunulmuştur.

23