Page 90 - özbakış şubat -2024

Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Bireylerde Fiziksel
Aktivite
Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) her 68 çocuktan
birinde görülen ve görülme sıklığı gittikçe artan konuşma
ve davranış problemleriyle karakterize, sosyal-iletişimsel
problemlere sebep olan, tekrarlayıcı davranışlarla
seyreden nörogelişimsel bir bozukluktur. OSB’ye sahip
bireylerin motor becerileri tipik gelişim gösteren çocuklara
göre daha geridedir ve buna paralel olarak da fiziksel
aktivite seviyeleri daha azdır (Yasuzuka vd., 2016). Bu
çocukların yaşları ilerledikçe motor becerilerinde giderek
azalma eğilimi görülür (Ohara vd., 2020; Ferreira vd.,
2018). OSB’li bireylerde obezite oranı hareketsiz yaşam
biçimleri ve farmakolojik ilaçların da etkisiyle %40 daha
fazladır (Kinnaird vd., 2019). Amerikan Psikiyatri Derneği,
toplumla etkileşimi azaltmakta ve bireyin bağımlılığını OSB’li çocukların günlük 60 dakika ve üstü orta-yoğun
artırmaktadır (Cowley vd., 2010). Bireysel veya takım şiddetli fiziksel aktivite yapmasını, haftada 3 gün veya
sporları bu bireylerde fiziksel aktiviteyi artırmak için bir daha fazla kuvvet egzersizleri yapmaları gerektiği üzerinde
araç olarak kullanılabilir (Yetim, 2014). durmaktadır. Özellikle grup bazlı fiziksel aktiviteler;
Başka bir çalışmada ise fiziksel aktivitenin çocuklarda * Stereotipik davranışları azaltır.
sadece bedensel değil aynı zamanda dikkat ve algılama * İletişim ve sosyal becerileri artırır.
süreçlerinde de gelişmelere neden olduğu ve onların *Entelektüel kapasiteyi geliştirir (Moscatelli vd., 2020).
motor becerilerinin artmasına yardımcı olduğu * Davranış bozukluklarını azaltır (Ferreira vd., 2018).
görülmüştür (Vuijk vd., 2010). 2017 yılında yapılan başka
bir araştırmada ise yaşları 12-18 olan 20 zihinsel özel * İş birliği ve öz kontrolü artırır (Zhao ve Chen 2018).
gereksinimli çocukla 8 hafta süren bir egzersiz ve spor * El göz koordinasyonu, güç ve çevikliği, fiziksel
programı uygulanmıştır. Fiziksel aktivite seviyeleri artan uygunluğu artırır (Pan vd., 2017).
bu çocukların çalışmalarının sonunda öfke kontrollerinde * Yaşam kalitesini artırır (Sarol ve Çimen, 2015).
anlamlı fark bulunmuştur (Aslan ve Çalışkan, 2017). Özetle insanın fiziksel, duygusal ve ruhsal yapısını
Yapılan araştırmalar elbette bunlarla sınırlı değildir, ancak besleyen yegâne durum hareket etmektir. Ancak insan
hemen hepsinde benzer sonuçlar elde edilmiştir. Fiziksel hayatında teknoloji ile birlikte pek çok şey değişmeye
aktivite, zihinsel yetersizliği olan çocukların davranış başladı. Bunun en çarpıcı örneği ise daha önceleri fiziksel
problemlerinin, bedensel sağlıklarının ve öğrenmelerinin güç kullanarak yaptığımız pek çok işi artık birkaç tuş ile
üzerinde olumlu bir etkiye sahiptir. Bu nedenle yetersizlik yapar olmamız. Sonuç olarak da fiziksel aktivite oranımız
durumu göz önünde bulundurularak her çocuğun düştü. Pek çok işi yerimizden kalkmadan halledebiliyor
hayatına mutlaka fiziksel aktivite eklenmelidir. olmak bize zaman kazandırırken, kazanılan bu zaman
Bedensel Yetersizliği Olan Bireylerde Fiziksel Aktivite dilimini hareket ederek değil de internet üzerinde

İskelet-kas ve sinir sistemini doğrudan ilgilendiren geçirmeyi tercih eder olduk.
yaralanma ya da hastalıkların neden olduğu fonksiyonel
kayıplara bağlı olarak bedensel yönden hareket
yeteneklerini çeşitli derecede kaybetmiş bireyler bedensel
yetersizliği olan bireyler olarak tanımlanmaktadır. Bu
durum kişilerin sosyal ve günlük hayatta yardıma ihtiyaç
duymalarına sebep olur (Murphy ve Carbone, 2008).
2020 yılında 81 bedensel yetersizliğe sahip birey üzerinde
yapılan bir çalışma sonucunda fiziksel aktivite seviyesi
daha düşük olan bireylerin yaşam doyumunun daha
az olduğu sonucuna varılmıştır (Hazar ve Koç, 2020).
Bedensel yetersizliği olan bireylerin en sık yaşadıkları
durumlardan biri de kas ağrılarıdır. Fiziksel olarak yapılan
hareketler sırasında salgılanan endorfin ağrı eşiğini
yükselterek kişinin ağrıya karşı duyarsızlaşmasını sağlar.
Bu durum da kişinin iyilik halinin artmasına neden
olmaktadır (Özdoğru, 2018).

90 Özel Eğitim ve Rehberlik Dergisi