Page 74 - ÖZ BAKIŞ - İzmir İl Milli Eğitim Müdürlüğü - Özel Eğitim ve Rehberlik Dergisi

Kişi benliğini başkalarının gözüne girebilmek olursa, aynı durum kendisi için de söz konusudur.
amacıyla, çoğunlukla farklı şekillerde Her zaman kolayca yaptığı günlük bir çalışmayı
sunabilmektedir. Bu durumda kişinin başkalarına videoya çekmesi ve başkalarının kendisini izlediği
nasıl görünmek istediği ön plana çıkar. Kendimizi düşüncesiyle (seyirci etkisi) daha motivasyonel
değerli ve yeterli hissedebilmek için toplumda çalışmalar ortaya koyabilmektedir.
başarılarımızdan bahsetmek, kariyerimizi ön plana
Bireyin dahil olduğu gruba uyum sağlamak
çıkaran konuşmalar yapmak, modaya uygun
amacıyla, bazen kendi konumunu değiştirebilmesi
giyinmek gibi davranışlar sergilenebilir (Kağıtçıbaşı,
gerekmektedir. Önemli olan, uyum sağlamak
2014). Mesela kişi, hem canlandırdığı rolünü
amacıyla grupta yaşadığı değişimi, grup dışında da
gerçekçi kılmak hem de ciddiye alınmak için her
sergileyebilmesidir. Çünkü kişi grup içinde, kendini
şeyin göründüğü gibi olduğuna inanmak ister. Buna
baskı altında hissedebilecegi için istemediği
uygun olarak kişinin performansını ve sahnelediği
davranışlar ortaya koyabilir. Önemli olan
gösteriyi "başkaları için" yaptığına dair bir inanış da
yalnızken, gruptan bağımsız bir ortamda nasıl
popüler hale gelmiştir (Goffman, 2014). "Benimle
davrandığıdır (Bilgin, 2000). “Benimle Çalış”
Çalış" videosunda kişi, kendi çalışmasının çok iyi
videosunda kişi, sosyal bir grupta kendine has bir
olduğunu diğerlerine ispatlamak istiyor olabilir.
çalışma düzenini kısa zamanda
Yani ben bir video ile nasıl çalıştığımı sunuyorum,
oluşturabilmektedir. Kişiler, videodaki çalışma
insanlar da benim çalışkan ve başarılı biri olduğum
metodunu öğrenmeye çalışarak onlara bir uyum
izlenimine kapılıyor. Diğer yandan da bu tür
gösterir. Aynı zamanda videoyu izlemeden de bu
videoları çeken kişiler ne kadar başarılı, bilgili ve
çalışma planını ve tekniklerini hayatına
uzman olduklarını kanıtlayacak şekilde benliklerini
uygulayabiliyorsa, bu da onun bunu içselleştirdiği
sunarlar. Yani kendi başarılı benlik sunumunu
anlamına gelir. Bu içselleştirme davranışı, yani
çevresine yayma eğiliminde olduğu için böyle
kişinin nasıl çalışacağını öğrenmesi, onun gruptan
videoları çekme ihtiyacı duymuş olabilirler. Video
ayrılması sonucunu da doğurabilmektedir.
izleyicileri de bu bağlamda kendilerini onlar gibi
çalışıyor gösterme ihtiyacı içinde olabilirler. Leon Festinger’e göre insanlar, gerçek bir durum

karşısında algılarının doğruluğunu kontrol etmeye
Psikolojik uyarılmışlık, çevremizdekilerin varlığı ile
istekli olduklarını savunmuştur. Ancak bazı
artar. İnsanlar yapacakları bir eylemde,
inançlar, görünür bir şekilde başkaları ile
başkalarının varlığı söz konusu olduğunda farklı bir
kıyaslanarak ölçeklerle test edilemeyebilir. Bu
performans sergileyebilirler. İnsanlar basit
yüzden de sahip olduğumuz görüşlerimizi diğer
görevlerde daha iyi bir performans
insanların görüşleri ile kıyaslama ihtiyacı duyarız.
sergileyebilirken, daha karmaşık görevlerde kötü
Görüşlerimiz çoğunluğa ne kadar çok uyuyorsa
bir performans ortaya koyabilmektedirler. Bu da
kendimizi de o kadar güvende hissederiz. Aksi
"sosyal kolaylaştırma" olarak adlandırılmaktadır
halde başkaları ile uyuşmayan kişi, bu durumu
(Aronson ve ark., 2012). Video izlerken, başkaları
değiştirmeye çalışarak uyma davranışı gösterebilir.
tarafından bir değerlendirilmeye tabi
Kişiler gerçekliğe ilişkin doğru algılara sahip olmak
tutulmayacağımızdan dolayı herhangi bir kaygı
amacıyla gruba uymaya başlamaktadır. Yani bir kişi
yaşamamıza gerek yoktur. Kendimizi video
kendinden ne kadar az eminse, karşısındakilerden
izleyicisinin grubuna ait hissetmemiz, bizde
de o kadar çok etkilenebilir demektir.
psikolojik bir uyarılmışlık yaratabilmekte ve
enerjimizi olumlu yönde etkileyebilmektedir.

Videoyu çeken kişi açısından değerlendirilecek

74
l Özel Eğitim ve Rehberlik Dergisi