Page 84 - özbakış şubat -2024

Gençlik ve Spor Bakanlığı bünyesinde ve çeşitli spor çocuklar için özel gereksinim raporu (ÇÖZGER), eğer birey
kulüplerinde çalışan fizyoterapistler; fiziksel olarak 18 yaşından büyük ise erişkinler için engelli sağlık kurul
aktif bireylerin; spor aktiviteleri esnasında oluşabilecek raporunu RAM’a sunması gerekmektedir. Sunulan raporda
yaralanmaların; önlenmesi, değerlendirilmesi, tedavisi, tanıyı koyan hekimin uluslararası tanılama sisteminde
rehabilitasyonu, sahaya dönüşünün sağlanması için her bir tanının kodunu rapora işlemesi gerekmektedir.
uğraşan bir bilim dalıdır. Spor fizyoterapistinin birinci Örneğin; “G80-SEREBRAL PALSİ.’’ RAM’a sunulan bu
görevi spor yaralanmalarının önlenmesi ve koruyucu raporların uygunluğu kontrol edildikten sonra başvuran
rehabilitasyonu uygulamaktır. İkinci görevi ise oluşabilecek bireye eğitsel değerlendirme ve tanılama hizmeti için
yaralanmaların tedavi ve rehabilitasyonunu yapmaktır. randevu oluşturulur. Getirmesi gereken evraklar ve
Spor fizyoterapisti, hastasının fiziksel uygunluk düzeyini ve yapılacak olan inceleme hakkında bireye bilgi verilir.
buna ne kadar ihtiyacı olduğunu bilmelidir. Yaralanma için
uyguladığı egzersiz programları yanında fiziksel uygunluk Randevu tarihinde gelen birey, getirdiği evraklar ile
programları da yer almalı ve ikisini beraberce yürütmelidir. dosya açılarak fizyoterapist eşliğinde değerlendirme
Spor fizyoterapisti büyük bir ekibin parçasıdır. Bu ekip odasında normal motor gelişim basamaklarına özgü
içerisinde; sporcu, spor hekimi, ortopedik cerrahlar, aile/ değerlendirilir. Değerlendirmede bireyin yapabildiği
yakınlar, antrenör, spor birlikleri, idareci, spor bilimcisi, ve yapamadığı beceriler Özel Eğitim Genel Müdürlüğü
masör, ilk yardım alanında çalışanlar, fizyolog, psikiyatrist, tarafından hazırlanan “Bedensel Yetersizliği Olan
biyomekanik uzmanı ve beslenme uzmanı yer alır. Bireyler Destek Eğitim Programı Eğitsel Değerlendirme
Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde Formu’’ isimli form üzerinden işaretlenerek fizyoterapist
fizyoterapistler, fizyoterapi uygulamalarının pediatri tarafından dosyasında muhafaza edilir. Bu form, toplam
kısmında çalışmaktadır. Bu merkezlerde fizyoterapistlerin 8 modül ve bu modüllerin alt basamaklarından oluşan
amacı ise bireyin aktif hareketlerinde artışın sağlanması, bireyin kaba ve ince motor gelişiminin takibinin yapıldığı
gerilemenin durdurulması veya şiddetinin azalmasını bir formdur.
sağlamak; aile eğitimi, rehberliği ve danışmanlığı Eğitsel değerlendirmesi yapılan bedensel engelli birey
programları alanında uygulamalara katılmaktır. için RAM tarafından iki rapor düzenlenebilir. Bunların
Fizyoterapistin özel eğitimlerde önemi büyüktür ilki bireyin özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinden
çünkü bu süreç uzun ve bazen yorucu olabilmektedir. alacağı destek eğitimden faydalanabilmesi için “Destek
Bu süreçte fizyoterapist aile ile koordine olmalıdır çünkü Eğitim Raporu’’ ikincisi ise zorunlu eğitim çağındaki
rehabilitasyon programı sadece rehabilitasyon merkezini bireyler için yapılan değerlendirme sonucuna göre
kapsamamaktadır. Tedavi evde de devam edeceği için yetersizlik türüne, gelişim özelliklerine, mevcut
aileyi yönlendirmek fizyoterapistin görevleri arasındadır. performansına, çevredeki eğitim olanaklarından en az
Fizyoterapist bu konuda aileyi yönlendirerek ev yaşantısını sınırlandırılmış eğitim ortamlarından yararlanmasına
da düzenler. yönelik “Yönlendirme Raporu’’dur. Bireyin engel grubu
sadece bedensel bir tanı ise yasal olarak birey Tam
Fizyoterapistin başarısında multidisipliner yaklaşım çok
önemlidir. Alanında uzman sağlık personeli (beyin cerrahı, Zamanlı Kaynaştırma/Bütünleştirme yoluyla eğitim
nörolog, ortopedist vs.) ile tedavi sürecinde iletişim uygulamalarından yararlanır. Dolayısıyla fizyoterapist
halinde olmalıdır. Rehabilitasyonun başarılı olması için tarafından yönlendirme kararı, “Tam Zamanlı
tedavinin olabildiğince erken dönemde başlaması gerekir. Kaynaştırma/Bütünleştirme,” olarak yapılır. Ayrıca zorunlu
Erken dönem fizyoterapi için ailenin bilinçlendirilmesi ve eğitim çağı dışında ise birey için Halk Eğitim veya erken
yönlendirilmesi görevi yine fizyoterapiste düşmektedir. çocukluk gibi diğer yönlendirme kararları alınabilir.
Fizyoterapist bu raporları kendisine tanımlanan kişisel
Milli Eğitim Bakanlığı, 2022 yılında fizyoterapist ‘MEBBİS’ uygulaması üzerinden RAM modülünü seçerek
istihdamı sağlayarak her RAM’a bir fizyoterapist ve ve bireyin bilgilerini bu modüle işleyerek belirtilen iki tür
Bakanlığın Özel Eğitim ve Rehberlik Genel Müdürlüğü’ne raporlama işlemini gerçekleştirir. Düzenlenen bu raporlar
iki fizyoterapist olmak üzere toplam 260 kadro açtı. Bu RAM’da bulunan fizyoterapistin de doğal üyesi olduğu
süreç itibariyle göreve başlayan fizyoterapistler RAM’lara Özel Eğitim Değerlendirme Kurulunca onaylanır. Kurul
başvuran bedensel engeli bulunan bireylerin eğitsel tarafından onaylanan raporlardan yönlendirme raporu
değerlendirme, tanılama ve eğitsel performans düzeylerini RAM’ın bağlı olduğu İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Özel
belirleme ve izleme çalışmalarını yürütmektedir. Eğitim Bölümüne gönderilerek İlçe Özel Eğitim Hizmetleri
Eğitsel değerlendirme ve tanılama hizmeti kapsamında Kurulunun onayına sunulur. Destek eğitim raporu için
bireyin incelenebilmesi için; 18 yaşından küçük olan RAM Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu’nun onayı dışında
bireylerin RAM’a başvururken Sağlık Bakanlığı’na bağlı başka bir onaya gereksinim duyulmamaktadır.
devlet hastaneleri veya üniversite hastanelerinden alınan

84 Özel Eğitim ve Rehberlik Dergisi