Page 60 - izmir meb ozbakıs dergi deprem özel sayısı456

Öz Bakış

Deprem ve Travma

Sonrası Stres Bozukluğu

El f DİLEK / Ps kolog
Karabağlar Nevvar Sal h İ gören Anadolu L ses

6 ubat 2023 tar h nde ülkem zde ya anan deprem felaket , üyes yle ya amak
hem b nalar hem de ruhsal bütünlüğümüz üzer nde etk l oldu. Sev len b r nden an , açıklanamayan ayrılık
Olumsuzlukları en dü ük sev yeye get rmek ve hep b rl kte
esk s nden de y b r hale dönü eb lmek ç n b rl kte çalı mamız Yoksulluk
art. Bu süreçte lk adımımız se çevrem zde devamlı duyduğu- Irkçılık, ayrımcılık ve baskı
muz travma, travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) ve farklı ya
gruplarının tepk ler hakkında b lg sah b olmak olmalı. Gel n o Toplulukta ddet, sava veya terör zm
zaman b rl kte ncelemeye ba layalım. Doğal afet ve felaketler
Travma Ned r? Travmanın yaş, c�ns�yet, sosyoekonom�k durum, ırk, etn�k
Ruhsal Travma Tanımı (Amer kan Ps k yatr B rl ğ , 1995): köken veya c�nsel yönel�m �le �lg�l� sınırları yoktur. Herkes�n
1-K , gerçek b r ölüm ya da ölüm tehd d , ağır b r yaralan- başına geleb�l�r. Bel�rt�ler�n farkında olup tesp�t etmek sorunu
çözmen�n �lk adımıdır.
ma ya da kend s n n veya ba kalarının f z ksel bütünlüğüne
yönel k b r tehd t olayını ya amı , böyle b r olaya tanık Travmat k olayları üç ba lık altında sını andırab l r z (Aker,
olmu ya da böyle b r olayla kar ı kar ıya gelm t r. 2012):
2- K n n tepk ler arasında a ırı korku, çares zl k ya da 1- İnsan el nden kasıtlı olarak çıkan olaylar
deh ete dü me vardır. 2- Doğal afetler / olaylar
Travma b rey n hayatının normal akı ının dı ında gel en 3- Kazalar
f z ksel, sosyal, duygusal, ps koloj k olaylara maruz kalmasıdır.
Travmat k olaylar sınırları zorlayıcı, duygusal olarak rahatsız Travmat k olaylarda hang tepk ler normald r?
ed c veya hayatı tehd t eden olaylardır. Pek bu olaylar neler Travmat k olaylara maruz kalan herkes stres tepk ler vereb l r.
olab l r? Çünkü ya anan normal olmayan b r olaya ver len bu tepk ler
F z ksel, c nsel ve duygusal st smar doğaldır. Duygusal tepk ler (üzüntü, öfke. kaygı vb.), f z ksel
bel rt ler (kalp çarpıntısı, yorgunluk, hals zl k, gerg nl k vb.),
Çocuklukta yeterl lg görmeme b l sel bel rt ler (unutkanlık, odaklanamama vb.), davranı sal
Akıl sağlığı veya madde kullanım bozukluğu olan b r a le bel rt ler (çabuk tepk verme, alkol

60