Page 14 - akademi 2 e dergisi

RÖPORTAJ
Sayın Bakanım, öncelikle bizi kırmayıp röportaj teklifimizi Eğitim sistemlerinin temel amaçlarından biri öğrencileri
kabul ettiğiniz için çok teşekkür ederiz. Dergimizde çağın gereksinimleri ile donatmak, çağıyla uyum içerisinde
akademiyle uygulama arasında bir köprü olabilmek yaşayan bireyler yetiştirmektir. Sizce 21. yy. insanında
amacıyla yüksek lisanslı ve doktoralı öğretmenlerimiz ile bulunması gereken nitelikler nelerdir? Ve eğitim sistemi-
öğretim üyelerimizin akademik çalışmalarına yer veriyo- miz gençlerimize bu nitelikleri kazandırabilmek için hangi Ayrıca somut materyallerle öğrencilerimizin etkileşim hayat buluyor. Hem merkezdeki çalışmaların sahaya yansı-
ruz. Hem bir akademisyen hem de Milli Eğitim Bakan adım ya da argümanları tercih etmelidir? sağlayarak hem eğlenmelerini hem öğrenmelerini sağla- yabilmesi hem de yereldeki bir çalışmanın tüm Türkiye’ye
Yardımcısı olarak sizin de bu tür dergilerin eğitime katkısı Bilgiye çok hızlı ve kolay ulaşılan ve aynı zamanda çokça mak istiyoruz. Ders Aletleri Yapım Merkezi üretim çalışma- yayılması açısından bu çalışmaları oldukça önemli buluyo-
hakkındaki görüşlerinizi öğrenmek isteriz. yeni bilginin, büyük bir verinin üretildiği bir çağdayız. O larına hızla devam ediyor, şu ana kadar 2000 ilkokul mater- rum. Örneğin matematiğin somutlaştırılması, öğrencileri-
Bu tür dergilerin, teori ile pratiği buluşturması ve meslek- nedenle bir önceki çağa kıyasla bu dönemde sadece bilgi yal seti dağıtımını yaptı. Umuyorum hızla sını arımızda da mizin daha sık etkileşim içinde olabilmeleri için pek çok
kullanılmaya başlayacak. Bunun için okul öncesinden liseye
okulumuzda öğretmenlerimiz ve müdürlerimiz imkanları
taşların birbirinden öğrenmesini sağlaması anlamında güçtür diyemeyiz. Bireyin mevcut sorununa göre ihtiyacını tüm matematik materyalleriyle ilgili hem ziksel hem dijital doğrultusunda matematik koridorları veya matematik
eğitime büyük katkı sunan kanallar olduğunu düşünüyo- belirleyebilmesinin ötesinde farklı kaynaklardan ihtiyacına ortamlarda faydalanılmak üzere kullanım kılavuzları, tanıtım sını arı kurdular. İl milli eğitim müdürlüklerimiz bu kapsam-
rum. Ulusal ve uluslararası alanda akademinin sahadan, uygun bilgiyi derlemesi, eleştirel düşünerek işine yaraya- videoları, örnek uygulama videoları hazırladık. Bu konuda da illerindeki çalışmaları daha görünür hale getirmek ve
sahanın akademiden haberdar olması ve beslenmesi, cak bilgileri seçebilmesi gerekir. Bu noktada medya Ortaöğretim ve Temel Eğitim Genel Müdürlüklerimiz yaygınlaştırmak için gayret içine girdiler. Pek çok ilde farklı
eğitim-öğretim süreçlerinin iyileşmesi, yapılan yayınlarla okuryazarlığı, veri okuryazarlığı ve dijital okuryazarlık çalıştaylar düzenledi, öğretmenlerimize eğitim verdiler. eğitim kademelerine yönelik matematik atölyeleri düzenle-
uygulamalara dair istatistiksel geri bildirim alınması kavramları karşımıza çıkıyor. Günümüzde birey bu becerile- Yani ele aldığımız ana konulardan biri matematik materyal- niyor, matematik odaklı çalıştaylar organize ediliyor. Sefer-
açılarından oldukça önemli ve faydalı. re sahip olmalı ve edindiği bilgileri sentezleyerek yenilikçi
bir çözüm ortaya koyabilmelidir. Tüm bunların yanı sıra leri oldu ve biz buna hem ziksel hem dijital ortamlarda berlik sayesinde öğretmenlerimizin yerelde kendi imkân ve
Bir konuşmanızda, “Biz eğitimi bir gelecek mesaisi olarak etkili iletişim, iş birliği içinde çalışmaya yatkınlık, esneklik öğrenci, öğretmen ve velilerimizi destekleyecek şekilde çabalarıyla yürüttükleri veya eTwinning gibi yurtdışı ortaklı
görüyoruz. Bu geleceği inşa edecek yegâne unsur da gibi beceriler de kalabalık ve pek çok küresel problemin her yönden yaklaşarak hareket ediyoruz. matematik projeleri daha çok ses bularak farklı illerdeki
öğretmenlerimizdir.” diyerek öğretmen niteliğinin artırıl- yaşandığı dünyamızda büyük önem arz eden beceriler. Bildiğiniz gibi matematik.eba.gov.tr adresiyle bir matema- öğretmenlerimize örnek teşkil eder oldu. TÜBİTAK’ın 2022
masının son derece önemli olduğunu belirtiyorsunuz. Bakanlığımızın UNICEF iş birliği ile yürüttüğü “K12 Beceri tik eğitimi dijital platformu kurduk. EBA platformunda yılında yayınladığı çağrı ile akademisyen ve öğretmenleri-
Öğretmenlerin mesleki gelişimi için başka neler yapılabi- Geliştirme Programı”, millî eğitim sistemimizin içinde yer zaten ders anlatımına yönelik içerikler mevcut. Matematik miz matematik eğitimi alanında proje ve araştırma yapma
lir? Öğretmeni destekleme ve güçlendirme stratejileri platformunda amacımız branş özelinde bir alan kurarak konusunda desteklendi.
-Görece daha yoğun güven ihtiyacı olduğunu gözlemledik- KAYNAKLAR bağlamında neler yapmayı planlıyorsunuz? alan tüm okul türleri ve eğitim kademelerinde eğitim gören
lerimizle daha yakından temasta olunması gereklidir. “Bu öğrencilerin hızla değişen ve dönüşen dünyaya uyum şifreli bir giriş sistemi olmadan tüm öğrenci, öğretmen ve Elbette bazı uygulamaların benimsenmesi, yerleşmesi
aralar seni biraz üzgün görüyorum. Konuşalım mı?” diyerek APA (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 5th Öğretmenlerin mesleki gelişimini desteklemek amacıyla sağlayabilmelerine yardımcı olacak becerilerin belirlenme- velilerimize yönelik destekleyici bir ortam oluşturmaktı. zaman alıyor ancak şu ana kadar yapılanlarla ilgili olumlu
konuşma başlatılabilir. edition (DSM 5). American Psychiatric Association. atılan en önemli adımlardan biri Öğretmenlik Meslek si, standart ve göstergelerinin oluşturulması ve bu beceri- İçeriklerimiz kazanımlarla uyumlu oyunlar ve hayatımızda geri dönüşler alıyoruz. Tüm çalışmalarımızı daha iyi hale

matematiğin yerini gösteren eğlenceli animasyonlar ile
-Konuşmaya istekliyse duygularını ve ihtiyaçlarını anlamak Armenian, H. K., Morikawa, M., Melkonian, A. K., Hovanesian, A. P., Kanunu’nun çıkarılmış olması ve kariyer basamaklarının lerin eğitim-öğretimin her alanında işe koşulabilmesini akademik desteği sağlamak üzere etkileşimli konu özetleri, getirmek için sahadan aldığımız geri bildirimleri de değer-
lendirerek iyileştirmeler ve geliştirmeler yapmaya devam
hede eyen çok önemli bir proje. Proje kapsamında alanın-
düzenlenmesidir.
Kanunun
kariyer
6.maddesinde
için “Neye ihtiyacın var?”, “Senin için ne yapabilirim?”, Haroutunian, N., Saigh, P. A. & Akiskal, H. S. (2000). Loss as a determinant of basamaklarında da belirtildiği gibi yüksek lisans veya da uzman akademisyenler ve öğretmenler bir araya pdf dosyaları, videoları ve materyallerden oluşmakta. ediyoruz.
PTSD in a cohort of adult survivors of the 1988 earthquake in Armenia:
“Sana ne iyi gelir?” diye sorulabilir. Implications for policy. Acta Psychiatrica Scandinavica, 102(1), 58-64. doktora derecesine sahip öğretmenlerimiz sınavdan muaf gelerek “K12 Ulusal Beceri Ortak Referans Çerçevesi”ni Öğretmenlerimiz tüm bu içerikleri sını arında öğrencileri-
-Sorduğu sorulara açık, anlaşılır cevaplar verilmesi, çocuğun Başoğlu, M., Kılıç, C., Şalcıoǧlu, E. ve Livanou, M. (2004). Prevalence of oluyor. Burada amacımız öğretmenlerimizin yüksek lisans oluşturdular. Oluşturulan haritada öğrencilerimizin üretken mizin ilgisini çekmek, öğrendiklerini pekiştirmek gibi farklı Yakın zamanda 20. Millî Eğitim Şûrası düzenlendi. İl milli
gerçekleri yaşına uygun olacak şekilde öğrenmesi güven posttraumatic stress disorder and comorbid depression in earthquake veya doktora yaparak bilgilerini derinleştirmelerini ve ve yeni yüzyılın gerekleriyle donanmış bireyler olmaları için Eğitim sistemimizin öğrenci merkezli hale gelmesi, yaparak “Yabancı Dil Eğitimi” mobil uygulaması üzerinde çalışma- amaçlarla aktif şekilde kullanabilirler. İlgili genel müdürlük- eğitim müdürlüklerinde çalışmalar yapıldı
duygusunu onarmayı sağlayabilir. Bu noktada, konuyu survivors in Turkey: An epidemiological study. Journal of Traumatic Stress: bunu uygulamaya yansıtmalarını teşvik etmek. Derginizde sahip olmaları gereken kavramsal becerilere, sosyal-duy- yaşayarak öğrenme yaklaşımının yerleşmesi ve yaygınlaş- larımızı yoğun şekilde sürdürüyoruz. Ayrıca Köy Yaşam lerimiz yeni içerikler üretmeye devam ediyorlar. Bunların lar şûraya gönderildi. İzmir’de çalışma grupların
Of cial Publication of The International Society for Traumatic Stress Studies,
kapatmaya “yara bandı” olmaya çalışılması “Benden bir 17(2), 133-141. yüksek lisanslı ve doktoralı öğretmenlerimizin yayınlarına gusal becerilere, eğilimlere ve alan becerilerine yer verildi. ması, okullarımızda ulusal ve uluslararası iş birlikleriyle Merkezlerimizin sayısını da arttırarak atıl durumdaki köy yanı sıra ülkemizin dört bir yanında yapılan matematik ler de alındı, onlar da özgür bir şekilde görüş ve önerilerini
şeyler gizleniyor” düşüncesini tetikleyerek çocuğun güven Calhoun, L. G. & Tedeschi, R. G. (1999). Facilitating posttraumatic growth: A yer verdiğinizi belirttiniz. Bu tür dergilerin artması, öğret- Günümüz öğrenenlerinin ihtiyacı olan becerilerin eğitim projelerin üretilmesi aslında gençlerimize bu nitelikleri okullarımızı, anaokulu ya da ilkokul ve halk eğitim merkezi konulu eTwinning projelerinden örnekleri haftalık olarak sundular. Öğrencilerin karar al
duygusunu yine zedeleme riski taşımaktadır. İçindekini clinician's guide. Routledge. menlerimizin buralarda yayınlar yapması da hem onların sürecine hızlı bir şekilde adapte edilmesi için başlatılan bu kazandırabilmek adına atılan adımlardan sadece birkaçı. haline getirerek çok yönlü hizmet götürmeye devam sitemizde yayınlamaktayız. Bu iyi örneklerin diğer öğret- hakkındaki düşüncelerinizi öğrenebilir miyiz?
akıtırsa, acısını/duygusunu boşaltırsa iyileşme yönünde mesleki gelişimi açısından hem de bir nevi akran öğren- çalışmalar, öğrenme-öğretme süreçlerinde kalıcı standart- Dijital okuryazarlığın gelişmesi için teknolojiye erişimin ediyoruz. menlerimize sını arında uygulayabilecekleri farklı yaklaşım- Geliştirmek için gayret ettiğimiz eğitim sisteminin merke-
ilerleme şansı olduğunu bilmemiz önemlidir. Edinsel, K. ve Elçi, Ö. (2015). Psychological distress among the non-reloca- mesi alanı oluşturduğu için oldukça önemli. ları oluşturup, ilerleyen zamanlarda eğitimin hangi alanın- kolaylaştırılması oldukça önemli bir husustur. Okullarımızın Sayın Bakanım, 11. Kalkınma Planı’nda yer alan “Tüm ları ve teknikleri göstererek ilham olmasını umuyoruz. zinde öğrenci yer alıyor. 21. yüzyıl becerilerini taşıyan bir
ted and relocated survivors after the August 19th 1999 eathquake in Turkey.

teknolojik donanımını artırmak ve fırsat eşitliği anlamında
-Konuşmaya istekli değilse ara ara sormaya devam edilebi- Journal of International Social Research, 8(38). Öğretmenlerimizi desteklemenin ve güçlendirmenin yolu da olursa olsun her çalışmaya kaynaklık edecek ve dayanak daha da çok öğrencimizin bu teknolojileri etkili şekilde eğitim kademelerinde öğrencilerin matematik yeterlilikle- Öğretmen kalitesi bir eğitim sisteminin önemli unsurların- bireyden beklenen şeylerden biri de kendisiyle ilgili
lir, akranlarından destek alması için akranları devreye Eker, D. ve Arkar, H. (1995). Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği’ nin onların taleplerini duymak ve bunlara en güncel metotlar- olacak bir çerçeve oluşturma amacını taşımaktadır. Bu kullanmalarını sağlamak çağın bir gerekliliği. Bu noktada rinin arttırılması” hedefi doğrultusunda bir Matematik dan biri. Öğretmenlerimizin mesleki gelişimini destekle- sistemlerde aktif rol alma bilincine s
sokulabilir, güvenlik ihtiyacını karşılayabilecek oyunları faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikoloji Dergisi, 10(34), 17-25. la cevap verebilmekten geçiyor. Şu an önceliğimiz dünya- çalışmalar sonunda üst düzey becerilerin, sosyal ve duygu- öğretmenlerimizin de dijital okuryazarlığını ve çevrim içi Seferberliği, Milli Eğitim Bakanımız Sayın Mahmut Özer’in mek adına da gerek Meslek Kanunu olsun gerek mesleki le elbette öğrencilerimizin çalışma grup
sını arımızda oynamaya öncülük edilebilir. Epstein, R. S., Fullerton, C. S. & Ursano, R. J. (1998). Posttraumatic stress daki örnekleri inceleyerek ülkemizin ihtiyaçlarına cevap sal öğrenme becerilerinin, eğilimlerin Türk eğitim sistemi- eğitim platformlarını verimli şekilde kullanabilmeleri için tabiriyle bir Matematik Şenliği başlatıldı. Matematik gelişimde yeni yaklaşımlar olsun pek çok yönden çalışma- rı, ihtiyaçlarını, çözüm öneri ve kirlerini özgürce if
disorder following an air disaster: A prospective study. The American Journal verebilecek şekilde tasarladığımız, Okul Temelli Mesleki nin özgün ve vazgeçilmez bir parçası olması beklenmekte- Bakanlık olarak mesleki gelişimi desteklemek yine bir diğer eğitimi alanında birçok önemli çalışmalara imza atmış biri lar yaptık, hala da sürdürüyoruz. 2022 yılı bahar dönemin- edebilmeleri ve onlara bu fırsatın sunulmuş olması takdire
-Burada bir diğer önemli nokta da deprem görüntülerinden of Psychiatry, 155(7), 934–938. dir. Aynı zamanda çağın gereği olan okuryazarlık becerile- olarak Matematik Seferberliği sürecine önemli katkılarını- den itibaren matematik alanında mesleki gelişim topluluk- şayan. İçinde bulundukları sisteme eleştirel bakabilmeleri,
öğrencilerimizi uzak tutmak konusunda velilerle iş birliği Goenjian, A. K., Najarian, L. M., Pynoos, R. S., Steinberg, A. M., Petrosian, P., Gelişim, Öğretmen/Yönetici Hareketlilik ve Mesleki rinden bilgi okuryazarlığı, nans okuryazarlığı, veri okurya- önemli adımdır. zın olduğunu biliyoruz. Bu sürece bakış açınız nedir? larının oluşturulmasına büyük önem verdik. Bu topluluklar- artı eksilerini görerek problemlere çözüm üretebilmeleri bu
içinde olunmasıdır. Velilerin, depremin travmatize edici Setrakyan, S. & Fairbanks, L. A. (1994). Posttraumatic stress reactions after Gelişim Toplulukları olarak gruplandırdığımız mesleki zarlığı, vatandaşlık okuryazarlığı, sağlık okuryazarlığı; Milli Eğitim Bakanlığımız, eğitim adına yoğun işlerle Yapılan çalışmaları nasıl değerlendiriyorsunuz? da akademisyenlerimiz bizim en büyük destekçilerimiz gençlerimizin gelecekte gerek özel sektör gerek kamuda
görüntülerinden çocuklarımızı uzak tutmaları konusunda single and double trauma. Acta Psychiatrica Scandinavica, 90(3), 214-221. gelişim yaklaşımlarımızı yaygınlaştırmak. Öğretmenlerin ziksel, görsel ve kültürel okuryazarlığının yanı sıra çevre ve uğraşırken aynı zamanda ülkenin geleceğini de planla- oldu. Çoğunlukla bir dönem boyu süren bu eğitimlerde çeşitli meslek gruplarında iş hayatına atıldıklarında onların
bilgilendirme toplantıları yapılabilir. Kaniasty, K. & Norris, F. H. (1995). Mobilization and deterioration of social kişisel ve mesleki gelişiminde hem yeni yaklaşımların işe iklim değişikliği okuryazarlığı da program kapsamında ele maktadır. Bu çalışmalar içerisinde Okul Öncesi Eğitimin Hepimizin bildiği gibi ulusal ve uluslararası sınavlardaki akademisyenlerimiz öğretmenlerimize teorik eğitimi ve çok işine yarayacaktır.
sonuçlar matematik başarısının düşük olduğunu gösteriyor.

koşulması hem de 1.2 milyon öğretmeni hede emesi bir
Son olarak; dayanışma, birlik olma ve şefkatle ilgilenme support following natural disasters. Current Directions in Psychological bütçe de gerektirmekteydi. Bakanımız Sayın Mahmut alınmıştır. Yaygınlaştırılması, Okul Temelli Mesleki Gelişim ve Mate- Bu seviyeyi yukarıya çekebilmek için yeterliliklerin artırılma- uygulamaya dair örnekleri sunuyor, ardından öğretmenleri- Sayın Bakanım, bu röportaj için değerli vaktinizi bize
Science, 4(3), 94–98.
travma sonrası iyileşmede temel bakış açısı olmalıdır. Bu Özer, hizmet içi eğitim bütçesini 35 kat artırarak sürecin Öğrencilerimizin akademik, sosyal ve duygusal yönü de matik Seferberliği gibi çalışmaları gündeme alıp uygula- sı, bunu sağlayabilmek için de öğrenciler arasında mate- miz sını arında öğrendiklerini uyguluyor ve belirledikleri ayırdığınız için teşekkür ederiz. Son olarak dergimiz
duyguları öğrencilerimizin hissetmesi için öncelikle öğret- Kılıç, C. ve Ulusoy, M. (2003). Psychological effects of the November 1999 amaçları doğrultusunda hızla ilerlemesini kolaylaştırdı. Şu dâhil olmak üzere bir bütün olarak gelişimine destek olabi- maya koydunuz. Peki bu bağlamda yeni planlamalarınız matiğe karşı yaygın olan olumsuz algıyı ve tutumu değiştir- süre sonunda tekrar akademisyenlerimizle bir araya aracılığıyla eğitim camiasına iletmek istediğ
menlerimizin göstererek model olmaları, sonrasında ise earthquake in Turkey: An epidemiological study. Acta Psychiatrica Scandina- ana kadar sahadan aldığımız dönütler olumlu yönde. Bu lecek becerileri kazanmaları amacıyla hazırlanan K12 Ulusal nelerdir? mek çok önemli. Biz de bu amaçla seferberlikteki çalışma- gelerek ve geri bildirim alarak gerekirse uygulamalarında nız var mı?
vica, 108(3), 232-238.
çocuklarımızın birbirlerine göstermeleri için destekleyici çalışmalar yaygınlaştıkça öğretmen ve yöneticilerimizden Beceri Ortak Referans Çerçevesi’nin bir ilk olması bakımın- Saymış olduğunuz çalışmalarımız hız kesmeden devam larımızı planladık. Her şeyden önce kalıcı öğrenme için iyileştirmeler yapıyorlar. Akademisyenlerimize sahayla iç
olmamız önemlidir. Öğrencilerin duyguları içinde kaybol- Riad, J. K. ve Norris, F. H. (1996). The in uence of relocation on the environ- aldığımız geri bildirimlerle iyileştirilebilir. Bu arada öğret- dan da Türk eğitim sistemine önemli katkılar sağlayacağı ederken “Türkçe ve Yabancı Dil” seferberlikleriyle ilgili özellikle küçük yaşlarda somut materyalin önemini biliyo- içe olma fırsatı sunmuş olurken öğretmenlerimiz için de Millî Eğitim Bakanlığı olarak tüm i
mental, social, and psychological stress experienced by disaster victims.
malarının yalnızlığı ve çaresizliği tetiklediğini bilerek ve Environment and Behavior, 28(2), 163–182. men yeterliliklerinin yenilenmesi ile ilgili olarak da düşünülmektedir. Projenin ikinci aşaması, hazırlanan çerçe- planlarımıza ağırlık verdik. Onlarla ilgili yaptığımız çalışma- ruz. Bu doğrultuda biz de Bakanlığımızca üretilen matema- hem teori hem pratik bir arada çift yönlü bir gelişim sağla- sağladığımız kurum ve kuruluşların da destekleriyle eğitim
dayanışmanın umut verici olduğunu düşünerek şefkatli bir çalışmalara başladık. Çevre ve iklim değişikliği, kapsayıcı- ve kapsamında öğretmenlerin becerileri işe koşabilmesini ları da bir an evvel eğitim camiamızla buluşturmak istiyo- tik materyallerinin bilinirliğini artırmak ve öğretmenlerimi- mış oluyoruz. camiamızdaki her bir öğrencinin ve öğretmenin yanındayız.
ilişki içinde destek vermek en temel sorumluluğumuz ve Şalcıoğlu, E., Başoğlu, M. ve Livanou, M. (2003). Long-term psychological lık ve dijital yetkinlik bileşenlerini de ekleyerek güncelle- kolaylaştıracak bir kılavuzun hazırlamasıdır. Bu kılavuz ruz. Yakın zamanda öğretmen ve öğrencilerimizin kullanı- zin de bu materyalleri daha yaygın ve etkili şekilde kullan- Merkezde yürüttüğümüz çalışmaların yanı sıra illerimizde Bakanlığımız kapsamındaki tüm alanlarda d
outcome for non-treatment-seeking earthquake survivors in Turkey. The
öğretmenliğin en doyum verici tarafıdır. Journal of Nervous and Mental Disease, 191(3), 154-160. meleri sürdüreceğiz. üzerinde çalışmalar sürmektedir. mına sunacağımız Türkçe ve İngilizce platformlarımız ile malarını istedik. de çok güzel faaliyetlerle “Matematik Seferberliği” yerelde iyileştirme çalışmalarımıza devam edeceğiz.

yapmış, fakat bilginin oluşturulması ve paylaşımı konusuna gibi doğrudan sisteme müdahil kişiler yanında, dolaylı Okullar tüm süreçlerinde bilgiyi elde eden, kullanan, okul
gerekli önemi vermemişlerdir (Fullan, 2002). Bilgi üretebil- olarak okulla ve okulun insan kaynağıyla etkileşim içinde içi ve dışı unsurlarla paylaşan ve çeşitli düzeylerde depola-
mek bir eğitim gerektirir. Bunun için sadece bilgi teknolojisi olan dış çevredeki kişi ve kurumların da okulla bilgi paylaşı- yan örgütlerdir. Okullarda etkili bilgi yönetiminin olması
yatırımları değil, bilgi yönetiminde en önemli kaynak olan mı yapması, günümüz eğitim anlayışının vazgeçilmez için etkili bir liderlik ile bilgiyi değerlendirme, kullanma ve
çalışan insana yatırım yapılmalıdır (Çınar, 2004). Çalışan parçası haline gelmiştir. Okullarda bilgi paylaşımını kolay- sürekli geliştirmeyi hâkim kılan bir örgüt kültürünün benim-
katılımı üzerinde duran ve etkin iletişim kanalları oluşturan laştırılacak bir ortam yaratmak için öncelikle çalışanların, senmesi gerekmektedir. Bunun yanı sıra yapısal birtakım
örgüt kültürleri bilgi yönetim sistemlerinin etkinliği için de bilginin çok özel bir varlık olduğunu ve kendi kaynaklarını değişikliklerle, karar verme mekanizmalarında çeşitli kir ve
uygun bir ortam oluşturur (Çakar vd., 2010). Bununla azaltmadan başkalarına da verebilecekleri anlayışına sahip uygulamaların ortaya çıkmasına zemin yaratacak esnek,
birlikte örgütteki insan ve madde kaynaklarının etkili olmaları, bilgi paylaşımının kendileri için bir tehdit değil, katılımcı ve paylaşımlı işleyişleri hayata geçirmek zorunda-
kullanılması ise doğal olarak liderliğin konusudur. Dolayı- bir takdir ve tanınma yaratacağını da görmeleri gerekir dır (Muratoğlu ve Özmen, 2006). Bu ortamı hayata geçire-
sıyla örgüt kültürü yanında liderlik de bilgi yönetiminin (Barutçugil, 2002). cek kişiler arasında yöneticiler önemli bir yer tutmaktadır.
temel unsurlarındandır. Okullardaki yöneticiler kendilerini sadece insani, ziksel ve
Bilginin depolanması, saklanması; bilginin daha sonra nansal kaynakların yöneticisi olarak değil, aynı zamanda
Örgüt kültürü ve liderlik yaklaşımının da etkili olduğu bilgi gerekli olduğunda örgütteki üyeler tarafından erişimine bilginin yöneticisi olarak da düşünmelidirler (OECD, 2001).
yönetimi, açık ve örtük bilgi kaynaklarında bulunan imkân verilecek bir biçime dönüştürülmesi demektir. Okulun bir öğrenen örgüt haline gelmesini sağlayan, okul
bilginin, örgütün amacına hizmet edecek şekilde elde Bilginin depolanması çeşitli düzeylerde gerçekleştirilebilir. ve çevresiyle birlikte bir okul topluluğu oluşturan, öğret-
edilmesi, üretilmesi, kullanılması, paylaşılması ve depolan- Örgütlerde hiyerarşik bir sorumluluk gözeterek depolanan menlerin mesleki gelişimlerini ve öğrencilerin bilgi ve
ması aşamalarını içerecek şekilde yönetilmesidir. Bu ve erişimin sınırlandırılması gereken bilgiler olduğu gibi becerilerini en üst düzeye çıkaracak ortamları oluşturan kişi
sürecin ayrıntılarına aşağıda değinilecektir. sadece yazılı doküman veya teknolojik belleklerde depo- liderlik nitelikleri taşıyan okul yöneticileridir. Okul yönetici-
lanmayan, insanların zihinlerinde örtük bilgi halinde muha- leri okullarda öğretmen, öğrenci ve diğer çalışanlarla
formalize olmayı ve iletmeyi zor kılan kişisel bir nitelik taşır Bilgi Yönetimi Süreci faza edilen bilgiler de bulunabilmektedir. Önemli olan, olduğu kadar okul çevresiyle de etkili iletişim ve iş birliği
(akt. Nonaka, 1994). Açık bilgi resmi kurallar, araçlar ve Bilgi yönetimi süreci hakkında farklı bakış açılarıyla çeşitli depolanan bilginin gerektiğinde tekrar bilgi yönetimi oluşturarak okulun gelişmesi ve etkili eğitim için bilginin
süreçlerde saklıdır. Örtük bilgi ise bildiğimiz fakat açıklaya- modeller öne sürülmüştür. Bhatt (2000), örgütsel bilginin sürecine sokulmasıdır. Eğitim örgütlerinde elde edilen etkili yönetimini sağlamalıdır (Muratoğlu ve Özmen, 2006).
madığımız bilgilerdir (De Long & Fahey, 2000). Açık bilgi gelişim döngüsünü dört bileşen üzerinden açıklamıştır. veya üretilen bilgilerin daha sonra kullanılmak üzere muha-
işlenebilir, iletilebilir ve kolaylıkla depolanabilir. Örtük bilgi, Bunlar; bilginin üretilmesi, bilginin gözden geçirilmesi, faza edilmesi, kurumsal hafızanın işlemesi açısından olduk- Bilgiyi yönetebilen okullar sorunlarını çözmede önemli
kişiseldir ve zor formülize edilir. Öznel anlayışlar, sezgiler ve bilginin dağılımı ve bilginin benimsenmesidir. Gold ve ça önemlidir. Gelişimin ölçülmesi ancak depolanan bilginin adımlar atar. Bu sayede öğrenci, öğretmen ve toplumun
önseziler bilginin bu kategorisi içine girer (Nonaka, Toyama diğerlerine (2001) göre ise bilgi yönetiminde temel kullanılması ile mümkündür. Bu anlamda eğitim örgütleri öğrenmesi gerçekleşir. Okullar bilginin önemini bilerek
& Konno, 2000). Örgütler için açık ve örtük bilginin de bileşenler; bilgiyi elde etme, elde edilen bilgiyi kullanılabi- için sadece yazılı dokümanların değil, bunun yanında kişile- teknolojik alt yapının yanı sıra daha önemli olan insan
olduğu tüm bilgi kaynaklarının örgütsel süreçlerde yöneti- lir bilgiye dönüştürme, elde edilen bilgiyi örgütsel uygula- rin belleklerindeki bilgilerin de depolanması ve gerektiğin- unsurunun yeterliğini artıracak şartları yaratmalıdır. Okul
lebilmesi gerekmektedir. malarda kullanma ve elde edilen bilgiyi korumadır. Çınar’a de kullanılmak üzere açık bilgi haline getirilmesi gereke- üyeleri iç ve dış tüm kaynaklardaki bilgiyi işe koşacak bir
(2004) göre ise bilgi yönetiminde yeterlik alanları olarak cektir. anlayışa sahip olmalıdır. Açık ve örtük bilginin dolaşımını
Bilgi Yönetimi
bilginin üretilmesi, paylaşılması, kullanılması ve depolan- kolaylaştıracak, öğrenci, öğretmen ve velilerin bilgiden en
Bilgi yönetimi bir disiplin olarak oldukça yeni sayılır. İlk ması bilgi yönetiminin bileşenleridir. Bu bileşenler bilgi yönetimini oluşturan farklı fakat birbirine yüksek yararı çıkarmalarını sağlayacak, dolayısıyla örgütsel
olarak 1986 yılında Dr. Karl Wiig tarafından işletme alanına bağımlı öğelerdir ve zaman içinde herhangi bir noktada bir öğrenmeyi gerçekleştirecek anlayışa ve şartlara sahip
kazandırılmış, 1990’ların başında sözü geçmeye başlamış Bilginin üretilmesi, okulun dış çevresinde gelişen ve okulu örgüt ve üyeleri birden fazla bilgi yönetim süreci zincirlerin- olmak, okulu etkili bir örgüt yapacaktır.
ve ilk yapı taşları konulmuştur. Günümüzde ise önemi ilgilendiren formal ve/veya informal bilgilerin okulda de yer alabilir. Bu nedenle bilgi yönetimi yekpare değil
yoğun bir biçimde artmakta olan bir konu olarak dikkatleri kullanıma dâhil edilmesi, bu bilgilerin okuldaki iç bilgi ve fakat dinamik ve sürekli bir örgütsel olgudur (Alavi &
çekmektedir. Bilgi yönetimi kişisel deneyimler ve bilinme- deneyimlerle birleşip sentezinin yapılarak yeni bilgi ve Leidner, 2001). Sözü edilen bilgi yönetimi bileşenleri KAYNAKLAR
yen uzmanlıklar da dâhil olmak üzere bir örgütün bilgi düşüncelerin oluşturulmasını kapsar. Bilginin elde edilme- birbirini izleyen veya izlemesi gereken hiyerarşik ve ardışık Alavi, M. & Leidner, D. E. (2001). Review: Knowledge management and
varlıklarının tümünün tanımlanması, kullanılması ve payla- sinde ve üretilmesinde okul içinde ve çevresindeki kaynak- aşamalar olarak düşünülmemelidir. Bu bileşenler örgütün knowledge management systems: Conceptual foundations and research
issues. MIS Quarterly, 25(1), 107-136.
şılmasını inceleyen bir disiplindir. Bilgi yönetimi, mevcut ve lar önemlidir. Okul için çevre, okulu etkileyen tüm dış durumuna ve bilginin muhatabı kişilere göre farklılık göste-
ihtiyaç duyulan bilginin tanımlanmasını, analizini ve örgüt- unsurlardır (Çınar, 2004). rebilir. Örneğin örgüte (okula) gelen bir bilgi elde edildik- Bahar, E. (2011). Konaklama işletmelerinde bilgi yönetimi: Altyapı,
uygulama ve karşılaşılan engeller. İşletme Araştırmaları Dergisi, 3(2), 51-68.
sel hede eri gerçekleştirmek amacıyla bilgi varlıklarını Eğitim örgütleri bilgi kullanımının en yoğun olduğu örgüt- ten sonra saklanıp paylaşılmayabilir. Bunun tersine bazı
geliştirmek için yapılacak eylemleri planlama ve kontrol lerdendir. Eğitim örgütlerinde, bilginin etkin kullanılması bilgiler çok kapsamlıdır ve bu aşamaların tümü en geniş Barutçugil İ. (2002). Bilgi yönetimi. Kariyer Yayıncılık.
etmeyi kapsar (Kim, 2000). Bilgi yönetimi, bir örgütte için okul koşullarının elverişli olmasının yanında bilgiyi anlamda izlenebilir. Ayrıca bazen bilgi, paylaşılmasına Bhatt, G. D. (2000). Organizing knowledge in the knowledge development
hemen hemen tüm çalışanların katıldığı bir örgütsel aktivi- kullanacak kişi veya kişilerin bu konuda yeterli olması karşın kullanılmayabilir veya depolanmayabilir. Buradaki bu cycle. Journal of Knowledge Management, 4(1), 15-26.
tedir. Bu nedenle bilgi yönetimi, öğrenmeyi, bilgi paylaşı- gerekir. Yeni bir uygulama örneğini hayata geçirmek bazen dört bileşen bize ideal bir bilgi yönetimi çerçevesi sunar. Celep, C. ve Çetin, B. (2003). Örgütlerde bilgi paylaşım kültürü yaratma. Anı
mını ve bilgi teknolojilerini kullanmayı cesaretlendiren bir bazı düzenlemeler yapmayı gerektirebilir. Bunun dışında Bunların hangi düzeyde ve ağırlıkta işleme sokulacağı Yayıncılık.
kurumsal kültüre gereksinim duyar (Gümüştekin, 2004). Bu bilgiyi kullanacak kişilerin bilgiyi doğru özümsemesi ve bilginin kendisine, örgüte sağlayacağı yararın önemine ve Chase, R. L. (1997). The knowledge based organization: An international
anlamda etkili bilgi yönetiminin belki de en önemli unsuru eğitim sürecine doğru bir şekilde uygulaması beklenir. ziksel şartlara göre değişmektedir. survey. Journal of Knowledge Management, 1(1), 38-49.
örgütsel kültürdür (Chase, 1997; Gold vd., 2001). Okullarda açık ve örtülü bilginin okulun amaçlarına hizmet Cheng, E. C. K. (2013). Applying knowledge management for school
Wang ve Noe’ye (2010) göre bilgi yönetiminin başarısı strategic planning. Korean Educational Development Institute KEDI Journal
Bilgi yönetimi alan yazınında her ne kadar kurum kültürü- bilgi paylaşımına bağlıdır. Bilgi paylaşımı, yöneticilere edecek en etkin şekilde yönetilmesi gerekir. Bilgi yönetimi, of Educational Policy, 10(2), 339-356.
nün önemi vurgulansa da bundan farklı olarak birçok örgütteki bireysel öğrenmeleri elde tutma ve bunları pratik öğrenmenin etkililiği için daha güçlü bir kaynak zemini Çakar, N. D., Yıldız, S. ve Dur, S. (2010). Bilgi yönetimi ve örgütsel etkinlik
alandaki örgüt için bilgi yönetimi çalışmalarının genellikle uygulamalar için bütünleştirme imkânını sağlar. Buna ek sağlamakta ve okulun öğrenmeye ilişkin amaçlarının yerine ilişkisi: örgüt kültürü ve örgüt yapısının temel etkileri. Ege Akademik Bakış,
bilgi teknolojileri eksenli geliştiği görülmektedir (Bahar, olarak bir örgüt içinde insanlar, kendi düşünce, inanç, bilgi getirildiği krini güçlendirmektedir (Celep ve Çetin, 2003). 10(1), 71-93.
2011). Fakat bilgisayarlar ve yazılımlar gibi teknolojik unsur- ve deneyimlerini paylaşarak karşılıklı olarak ortak bir anlayış Okullarda bilgi yönetimi uygulamaları, okul stratejik Çınar, İ. (2004, Temmuz). Bilgi yönetiminde eğitim yöneticilerinin
lar bilgi yönetim sürecinde, insan unsuruna göre ikinci oluştururlar. Bu pratik uygulamalar ve ortak anlayışlar planının yeterliğini, yönetimini, öğretmenlerin öğretme yeterlikleri: Malatya örneği. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü
sıradadır (Gupta vd., 2000). Birçok örgüt, ağırlıklı olarak örgütsel bilgiyi meydana getirirler (Yang, 2007). Eğitim yetkinliğini, öğrenci desteğini ve öğrenmenin değerlendi- Üniversitesi, Malatya.
teknoloji ve büyük olasılıkla bunun eğitimine yatırım örgütlerinde öğrenci, öğretmen, yönetici, personel ve veli rilmesini geliştirmektedir (Cheng, 2013). De Long, D. W. & Fahey, L. (2000). Diagnosing cultural barriers to
knowledge management. Academy of Management Executive, 14(4),