Page 70 - özbakış subat-2025 - p
P. 70
Kariyer seçimi bireyin hayatında önemli bir dönüm için güvenli bir alan yaratmak, sağlıklı bir mesleki seçim
noktasıdır ve bireyin geleceğini sadece maddi açıdan değil, sürecine katkıda bulunur.
kişisel tatmin, sosyal statü ve yaşam kalitesi gibi birçok
açıdan etkiler. Bu süreçte gençlerin kararları üzerinde en İlgi ve yeteneklerin keşfedilmesi: Ebeveynler,
etkili faktörlerden biri ebeveynlerinin tutumudur. Ebeveyn çocuklarının hangi konulara ilgi duyduklarını ve hangi
tutumları, bir gencin mesleki ilgi ve yeteneklerinin farkına alanlarda başarılı olduklarını gözlemleyerek onları teşvik
varması ya da kendini baskı altında hissetmesi üzerinde edebilir. Bu süreçte, gençlerin kendilerini tanımalarını
doğrudan bir etkiye sahip olabilir. sağlayarak ve onları çeşitli faaliyetlere dâhil ederek hangi
mesleklerin ve alanların kendilerine uygun olduğunu
1. Anne-Baba Tutumlarının Gençler keşfetmelerine yardımcı olabilirler. Gençler, ilgi ve
Üzerindeki Etkisi yeteneklerinin farkına vararak daha bilinçli ve tatmin edici
Ebeveynlerin gençlerin kariyer seçimlerine yönelik mesleki seçimler yapabilir.
tutumları, özgüvenleri, karar verme becerileri ve kendilerini
gerçekleştirme duyguları üzerinde doğrudan bir etkiye Bilgilendirme ve farkındalık yaratma: Ebeveynlerin
sahip olabilir. Ebeveyn beklentileri gençlerin kendilerini çocuklarına farklı meslekler, eğitim fırsatları, işgücü piyasası
baskı altında hissetmelerine veya tam tersine meslek seçimi ve kariyer gelişim süreçleri hakkında bilgi vermesi, gençlerin
sürecinde desteklendiklerini hissetmelerine neden olabilir. gelecekleri hakkında bilinçli kararlar vermelerine yardımcı
olur. Bu tür bilgilendirme süreçleri gençlerin gerçekçi
Destekleyici tutumlar: Ebeveynleri tarafından ilgi ve hedefler belirlemelerini ve kendilerine uygun alanları
yeteneklerini keşfetmelerine yardımcı olunan gençler tanımalarını sağlar. Ebeveynler, çocuklarını farklı mesleki ve
kendilerini güvende ve değerli hissederler. Bu tür tutumlar eğitim yolları için gereken beceriler hakkında bilgilendirerek
gençlerin ilgi duydukları alanlarda gelişim göstermelerini güçlü yönlerini nasıl kullanacaklarının farkına varmalarını
sağlar ve uygun bir mesleki yönelime katkıda bulunur. destekleyebilir. Bu tür bir rehberlik, gençlerin kişisel ve
mesleki gelişimleri için sağlam bir temel oluşturur.
Baskıcı ve yönlendirici tutumlar: Bazı ebeveynler
çocuklarının kendi istedikleri mesleği seçmelerini bekler. Karar verme sürecine saygı gösterme: Gençlerin
Kendi ideallerini ve ulaşamadıkları hedeflerini çocukları kendi kaderlerini tayin etmelerine saygı duyan ebeveynler,
aracılığıyla gerçekleştirmeye çalışan ebeveynler, gençlerin onların özgüvenlerini ve sorumluluk duygularını güçlendirir.
ilgi ve yeteneklerini görmezden gelebilir. Bu tür baskıcı Ebeveynler, gençlerin ilgi ve yeteneklerine göre seçim
tutumlar gençlerin stres ve kaygılarını artırabilir, bu da uzun yapmalarına izin vererek onları desteklemeli, ancak kararları
vadede mesleki tatminsizlik ve başarısızlığa yol açabilir. zorla yönlendirmekten kaçınmalıdır. Bu saygı, gençlerin
kendi yollarını bulmalarını ve gelecekteki kararlarında
bağımsız ve kendine güvenen bireyler olarak hareket
etmelerini sağlar.
3. Gençlerin Meslek Seçiminde Anne-Baba
Tutumlarının Sonuçları
Sağlıklı ebeveyn-çocuk ilişkileri içinde
İlgisiz tutum: Gençlerin mesleki seçimlerine karşı ilgisiz büyüyen gençler, yeteneklerine ve ilgi
bir ebeveyn tutumu, gençlerin kendilerini yalnız ve kararsız alanlarına uygun bir meslek seçerken
hissetmelerine neden olabilir. Bu durumda, gençler yeterli daha başarılı ve mutlu olma eğilimindedir.
rehberlik alamadıkları için yeteneklerine uygun olmayan bir
mesleği seçebilir ve bu da uzun vadede memnuniyetsizliğe Destekleyici ebeveyn tutumları gençlerin
ve başarısızlığa yol açabilir. güvenini ve motivasyonunu artırırken,
baskıcı veya ilgisiz tutumlar gençlerin
2. Ebeveynlerin Rolü: Destek ve Rehberlik stresini ve hayal kırıklığını artırır.
Ebeveynlerin gençlere meslek seçimlerinde rehberlik
ederken yapıcı destek sağlamaları önemlidir. Gençlerin
kendi ilgi alanlarını, yeteneklerini ve değerlerini keşfetmeleri
70 Özel Eğitim ve Rehberlik Dergisi