Page 73 - özbakış subat-2025 - p

başı öğrenme faaliyetleri onlar için yeteri kadar cazip
olmayabilir. Daha çok yaparak-yaşayarak ve aktif katılım
sağlayarak öğrenmeyi ve keşfetmeyi tercih ederler.

• Duyusal Sistemde Duyarlılık: Özel yetenekli bireylerin
ÖZEL YETENEKLİ BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ beş duyu organına ait hassasiyetleri normal gelişim
gösteren bireylere göre daha fazladır. Bu durum estetik
bakış açısı, lezzetlere karşı seçicilik ve dokunsal hassasiyet
gibi özelliklerle açığa çıkabilir.

• Bilişsel Duyarlılık: Özel yetenekli bireyler zihinsel
süreçlere değer verirler. Soru sorma, sorgulama,
araştırma, mantıklı açıklamalara ulaşma, muhakeme
yapma, sorunlara farklı bakış açısıyla yaklaşma, çeşitli
çözüm önerileri bulma ve eleştirilerde bulunma
motivasyonları yüksektir.

1. Benlik Algısı: Bir bireyin “ben kimim” sorusuna • Hissel Duyarlılık: Duygusal yönden duyarlılığa sahip
verdiği cevap, kendiliğine dair algısını ifade eder. Kendi olmanın kendi duygularını derinlemesine yaşama ve
değerlerini, inançlarını, gayesini ve özelliklerini bütünsel çevresindeki insanların hislerine karşı empati kurabilme
şekilde ele alma biçimidir. Tüm bunlara verdiği yanıt ve gibi çıktıları vardır. Bu durum kendine yönelik duygusal
kendisiyle ilgili düşündüğü her şey bir araya gelerek benlik farkındalık geliştirmesine ve diğer insanlar ile güçlü bağlar
algısını oluşturur. Bireyin benlik algısı doğduğu andan kurabilmesine destek olur. Ancak duyarlılığın aşırı olması
itibaren başlar ve ailesinden, arkadaşlarından, sosyal durumunda bireyin kaygı yaşaması da kaçınılmazdır.
yaşamda temas halinde olduğu her kişiden etkilenerek
değişir (Yavuzer, 2004). Üstün yetenekli bireylerin benlik
algıları gelişmiştir. Özel yetenekli bireyler sürdürdükleri
işleri başarıyla tamamlayabildikleri için çevreden olumlu
dönütler alırlar. Bu da özgüvenlerinin pekişmesine ve benlik
algılarının güçlenmesine katkı sağlar.

2. Mükemmeliyetçilik: Mükemmeliyetçilik özel
yetenekli bireylerde görülen özelliklerden biridir. Özel
yetenekli bireylerin birçok alana yönelik yetenekleri ve
ilgileri vardır. Bu da birçok alanda aktif olma girişimini
beraberinde getirir. Düzenli ve nitelikli bir şekilde başladığı
işi tamamlayabilmeyi arzulayan birey bir süre sonra bunu
kusursuzluğa dönüştürdüğünde bazı sorunlar yaşayabilir.
Dolayısıyla mükemmeliyetçilik kabul edilebilir sınırları
aştığında problemleri beraberinde getirebilir. Bu noktada
birey bir ürün ortaya koyma çabasını, kusursuz bir ürün
ortaya koyma şekline dönüştürdüğünde kaygı, hayal kırıklığı
ve daha uzun vadede yetenekli olduğu alanlardan uzaklaşma
gibi sorunlar yaşayabilir. 4. Eleştirel Düşünme: Mantık yürütme, analiz etme,
değerlendirme ve çıkarımda bulunma gibi zihinsel süreçleri
3. Aşırı Duyarlılık: Özel yetenekli bireylerin kendilerine içinde barından bir düşünme şeklidir. Özel yetenekli çocuklar
ve çevreye yönelik farkındalıkları yüksektir. Bu da gelen eleştirel düşünme becerisi noktasında akranlarından
uyaranlara karşı daha hassas tepkiler vermelerine sebep öndedirler. Bu sebeple bilgiyi elde etme kaynakları ve
olur. Burada kast edilen duyarlı olma hali dört boyutta ele şekilleri konusunda daha güvenilir adımlar atarlar. Tek bir
alınabilir (Yılmaz, 2015). açıklama, tek bir çözüm yolu özel yetenekli bireyler için
yeterli değildir. Her zaman alternatifler için arayış halinde
• Fiziksel Duyarlılık: Fiziksel duyarlılığı yüksek olan bireyler olurlar. Eleştirel düşünme becerisine sahip kişiler tarafsız
bir şey keşfederken, düşünürken veya öğrenirken bir şekilde olayları ele alabilirler. Bu, bilimin daha fazla
hareket halinde olmayı tercih ederler. Bu sebeple masa gelişebilmesi için ihtiyaç duyulan temel bir beceridir.

Şubat 2025 73