Page 78 - özbakış subat-2025 - p
P. 78

Hipokrat, ”Binicilik Sanatı”nı iki canlının birlikte evrensel   Bu  durum,  özellikle  ergenlik  döneminde  sosyal
        bir egzersizi olarak tanımlamıştır. At binme aktivitesinin tedavi   etkileşimlerin ve bireysel kimlik gelişiminin kırılgan olduğu
        olarak günümüze kadar etkin bir şekilde kullanılmasında   süreçlerde daha belirgin hale gelir. Bu nedenle, akran
        Liz Hartel’in katkısı olduğu anlaşılmaktadır. Yine Ün   zorbalığı ve davranış bozukluklarının bağımlılıkla olan
        (2020), insanların atları evcilleştirmesi, atlarla olan ilk   ilişkisi, kapsamlı müdahaleler gerektiren karmaşık bir
        karşılaşmasına yönelik alanyazını incelediği araştırmasında,    döngü oluşturur.
        Kuzey Kazakistan’da M.Ö. 3500’lü yıllarda Bakır Çağı’nda
        (M.Ö. 3700-3100) oluşan “Botai” kültüründeki insanlarının   Gerçekleştirilen alanyazın taramasında Sözbilir’in 2019
        büyük yerleşim birimlerinde atlarla birlikte yaşadıklarının   yılında yapmış olduğu çalışmada davranış bozuklukları
        ortaya çıktığı tespit etmiştir. Ayrıca araştırmasında; atın   bağımlılığı dört temel başlıkta incelenmiştir. Bunlardan
        toplumlarda her zaman güvenin ve dostluğun bir simgesi   şiddet bağımlılığı ile diğer bağımlılıklar arasında ilişki
        olmakla kalmadığını aynı zamanda heybetinden dolayı    bulunmaktadır. Nitekim internet bağımlılığı şiddet eğilimini
        zenginlik ve asaleti de temsil ettiğini aktarmıştır.   arttırabilmektedir. Bununla birlikte içinde bulunduğumuz
                                                               çağ şiddet veya ayaklanmalar çağı olarak da anılmıştır. Şirin
          Türkiye’de son zamanlarda yeniden gelişme eğilimine   (2016), iletişim araçlarının gelişmesiyle birlikte modern
        giren atlı terapötik faaliyetlerin çoğunlukla terapötik   dünyada herkesin şiddet kültürüyle karşı karşıya kaldığını
        binicilik ve hippoterapi ile sınırlı olarak bazı büyük kentler   belirtmektedir. Yani artık şiddet küreselleşmiştir. (Şirin,
        başta olmak üzere az sayıdaki merkezde yürütüldüğünü   2016, aktaran Sözbilir, 2019).
        tespit eden Köseman ve Şeker (2015a, 2015b)’in binicilik
        sanatının yaygınlaşması üzerine literatüre anlamlı katkılar   Davranış bozuklukları bağımlılığı olan kişilerin sağlıklarını
        sundukları görülmüştür. Gerçekleştirdikleri çalışmalara   kaybetmek pahasına deneyimledikleri pek çok davranış
        göre doğru yöntem, doğru at, doğru ve uzman bir ekip ile   vardır.  Bu  davranışlar  yerine  araştırma  grubundaki
        insanların birçok hastalıklarının tedavisi ve problemlerinin   öğrencilere daha yapıcı ve olumlu deneyimlerin bir seçenek
        giderilmesinin mümkün olabileceğini tespit etmişlerdir.   olarak fark ettirilmesi önemli görülmektedir. “Sınıf İçi Akran
        Bununla birlikte araştırmacılar bedensel, zihinsel ve ruhsal   Zorbalığı Davranışları Gözlem Formu” verilerine göre
        hastalıkların tedavisi için tıbbi tedaviye destek veya başlı   zorbalık davranışlarına eğilimli olan öğrencilerin arasından
        başına alternatif tedavi yöntemi olarak gündemde olan   gönüllülük esasına bağlı olarak seçilen örneklem grubunu
        uygulamaların daha ayrıntılı şekilde araştırılmasını ve   binicilik sanatı ile tanıştırıp atların insan için önemi ve
        öğrenilmesini önermişlerdir. Yine anlamlı katkıları olan Ün   faydaları noktasında farkındalık kazandırarak öğrencilerin
        (2020), hippoterapinin hastalar üzerinde faydalı olduğunun   sağlıklı gelişimlerine katkı sunulması amaçlanmıştır.
        dünyada yapılan çalışmalarda belirtildiğini, atın sağlık
        alanında kullanılması sebebi ile birçok ülkede tıbben
        yardımcı tedavi şeklinde kabul edildiğini, bu nedenle
        Türkiye’de de son yıllarda kamu kurumları bünyesinde
        ve özel hippoterapi merkezlerinin açılması sonucunda
        hippoterapi çalışmalarına başlanıldığını ifade etmektedir.

          Araştırmamızın diğer bir başlığı olan akran zorbalığı bir
        insan veya insan grubu tarafından, kendini savunmada
        zorluk yaşayan insan ya da insanlara karşı uygulanan, fiziksel
        veya psikolojik sonuçlar doğuran ve süreklilik gösteren
        bir şiddet türü olarak tanımlanmıştır (Olweus, 2004,
        aktaran Baydar-Hasırcı, 2024). Akran zorbalığı ve davranış   Kültürümüzde  derin  izleri  olan  binicilik  sanatının
        bozuklukları arasında anlamlı bir ilişki bulunmaktadır.   öğrencilerin ruh sağlığı açısından değerlendirilmesi ve
        Bireyler sosyal çevreleri ve psikolojik durumları açısından   etkisinin incelenmesi bu anlamda önemli ve gerekli
        önemli bir etkileşim sergilemektedir. Akran zorbalığına   görülmüştür. Kuşkusuz zorbalığı önleyici en etkili dil sevgi
        maruz kalan bireylerde, düşük özgüven, öfke kontrol    dilidir ve bilimsel veriler bize insanlarla kendiliğinden
        problemleri ve sosyal izolasyon gibi faktörlerin etkisiyle   duygusal bağ kurabilen atları yaşamımızda tutmamız
        davranış bozuklukları gelişebilir. Benzer şekilde, zorbalık   gerektiğini söylemektedir.
        yapan bireylerin empati eksikliği, kendini ifade etme     Çocuklarımızın  akranları  ile  sağlıklı  ilişkiler
        zorlukları ve geçmişte yaşadıkları travmalar nedeniyle   geliştirebilmeleri için elzem değerlendirilen becerilerden
        davranış bozuklukları gösterme eğiliminde oldukları    en çok insanlardaki algılama, konuşma, iletişim ve sosyal
        gözlemlenmektedir. Ayrıca, bağımlılık gibi olumsuz baş   davranış ile psikomotor problemlerin tedavisi amacıyla
        etme mekanizmaları hem mağdur hem de zorba için bir    uygulanan atla terapi, insanların birbirleriyle sağlıklı ilişkiler
        kaçış yolu olarak ortaya çıkabilir.                    geliştirebilmeleri için önemli olan algılama, konuşma,

        78   Özel Eğitim ve Rehberlik Dergisi
   73   74   75   76   77   78   79   80   81   82   83