Page 74 - özbakış subat-2025 - p
P. 74
7. Merak ve Sık Sık Soru Sorma: Özel yetenekli
bireyler erken yaşlardan itibaren çevrelerine karşı ilgili ve
meraklı olurlar. Gördükleri, duydukları, hissettikleri her şeyin
ne olduğunu anlamaya çalışırlar. Bu sebeple sık sık anlamlı
sorular sorarak bilgi dağarcıklarını geliştirirler. Merak etme
duygusu öğrenmenin kaynağını oluşturur. Sahip oldukları
merak sebebiyle öğrenmeye açık halde olurlar. Ayrıca merak
duygusu yaratıcılıklarının gelişmesini de pekiştirir. Yaratıcılığı
gelişen birey ise karşılaştığı sorunlara karşı alternatif çözüm
yolu bulmada daha pratiktir (Ataman, 2014).
8. Liderlik: Düşüncelerini ve davranışlarını tanıyıp rahat
bir şekilde kendilerini ifade edebildikleri için bulundukları
ortamda kolaylıkla kişileri etraflarında toplayabilirler.
Sorumluluklarının farkındadırlar ve görevleri yerine getirme
noktasında tereddütsüz hareket edebilirler. Bu da onları
doğrudan doğal bir lider rolüne taşıyabilir.
Özel yetenekli çocukların birçok alanda ileri düzeyde
gelişim gösterdikleri bilinen bir gerçektir. Yukarıda ifade
edilenler özel yetenekli çocuklarda görülen ortak özelliklerdir.
Ancak bu noktada tüm özelliklerin her özel yetenekli
5. Yaratıcılık: Akranlarına göre daha hızlı ve kolay çocukta görülmesi beklenmemelidir. Bir özellik baskın bir
öğrenebilen özel yetenekli çocukların öğrenme ve keşfetme şekilde bir çocukta açığa çıkabiliyorken diğer çocukta hiç
arzuları, yaratıcılık yönlerinin gelişmesini de destekler. Hayal gözlemlenmeyebilir. Dolayısıyla her özel yetenekli çocuğun
edip yeni bir icat yapma girişimleri sıklıkla gözlemlenir. kendine has farklılıklara sahip olabileceği unutulmamalıdır
Yeni bir ürün ortaya koymak veya keşif yapmaktan zevk (MEB, 2011).
alırlar. Bu durum çevresi tarafından sıra dışı biri olarak
değerlendirilmesini beraberinde getirebilir (Smutny, 1998). Ailelere Öneriler
6. Motivasyon: Özel yetenekli bireylerin keyif aldıkları Üstün yetenekli çocukların potansiyellerini
alanlara yönelik vakit geçirme ve öğrenme arzuları çok en iyi şekilde kullanabilmeleri, ailelerinin onlara
yüksektir. Bu yolda bireysel olarak çalışıp üstün başarı sağlayacağı destek ve rehberlikle yakından ilişkilidir.
gösterebilirler. İlgi alanlarına giren her konu için hızlıca Bu çocuklar sıra dışı bir şekilde akademik, sanatsal
girişimde bulunabilirler. Ancak okuldaki öğrenimlerine ilişkin veya yaratıcı becerilere sahip olmalarının yanı sıra
akranlarının ilerisinde bulundukları için ve müfredata uyumlu duygusal ve sosyal anlamda da farklı ihtiyaçlar
hareket etme mecburiyeti sebebiyle hızları yavaşlayabilir. gösterebilirler. Aileler, çocuklarının ilgi alanlarını
Bu da özel yetenekli bireyin motivasyonunun kırılmasına ve yeteneklerini tanımak, onlara uygun bir ortam
sebep olabilir. sunmak ve karşılaştıkları zorluklarda yanlarında
olmak konusunda önemli bir rol üstlenirler.
Çocuklarının gelişimini desteklemek için etkili
yöntemler benimseyen ve onların ihtiyaçlarına duyarlı
yaklaşan aileler, üstün yetenekli çocuklarının hem özgüven
kazanmalarına hem de sağlıklı bir şekilde gelişmelerine
katkı sağlarlar. Bu bağlamda ailelere yönelik aşağıda
verilen öneriler, çocuklarının potansiyellerini en iyi şekilde
değerlendirmelerine yardımcı olacaktır:
• Çocuğunuzun güçlü yönlerini, ilgi alanlarını ve ihtiyaçlarını
keşfetmek için onunla düzenli iletişim kurun.
• Sadece akademik başarılara odaklanmayın; sosyal,
duygusal ve fiziksel ihtiyaçlarını da göz önünde
bulundurun.
• Merakını desteklemek için evde öğrenmeye teşvik edici
74 Özel Eğitim ve Rehberlik Dergisi