Page 31 - özbakış subat-2025 - p

OSB’Lİ ÇOCUKLARIN KAYNAŞTIRMA sosyal, psikolojik ortam düzenlemeleri yapılır. Ayrıca
SÜRECİNDE YAŞADIKLARI ZORLUKLAR bu okul ve kurumlarda öğrenciye daha nitelikli bir
eğitim verilmesi amacıyla öğrenciye uygun araç-gereç
Otizm Spektrum Bozukluğu tanısı olan çocuklar okul ile eğitim materyalleri sağlanıp ve destek eğitim odası
öncesi ve ilköğretim kurumlarında eğitim alırken çeşitli açılması gerekir.
sorunlarla karşı karşıya gelmektedirler. OSB’li çocukların f. Kaynaştırma yoluyla eğitim alacak öğrencinin bulunduğu
doğasında var olan tekrarlı davranışları, takıntıları, sınıflarda en fazla iki kaynaştırma öğrencisi olacak
rutinlerindeki ısrarcılıkları, sosyal temastan kaçınmaları, şekilde eşit olarak dağılımı sağlanır.
sözel dili kullanma ve anlamakta zorluklar çekmeleri, öfke g. Kaynaştırma öğrencilerinin yetersizlik türüne göre,
nöbetleri geçirebilmeleri, dil ve iletişim becerilerinde eğitsel değerlendirmesi yapılmalı ve öğrencinin
zorlukların yaşanması sebebi ile akranlarıyla sosyal ilişki ihtiyaçları doğrultusunda araç-gereç, eğitim
kurmakta zorlanmaktadırlar. Aynı zamanda bu durum iş materyalleri, öğretim yöntem ve teknikleri seçilerek
birliği gerektiren etkinlikler ve oyunlara katılmakta güçlükler ölçme ve değerlendirmesi yapılmalıdır (MEB, 2006a).
yaşamalarına neden olmaktadır (ASPB, 2016).
Özetle OSB’li çocukların kaynaştırmasında şu hususlara
OSB’Lİ ÇOCUKLARDA BAŞARILI BİR dikkat edilmesi önem taşımaktadır:
KAYNAŞTIRMA UYGULAMASI İÇİN • Okul BEP biriminin, OSB’li çocukların öğrenme
özelliklerini dikkate alan bir eğitim planlaması yapması,
GEREKLİLİKLER • Öğretmenlere, çocukların bireysel özelliklerine göre

OSB’li çocuklarda kaynaştırma uygulamalarının başarılı programı düzenleme becerisi kazandırılması,
olması için gereken bazı faktörler bulunmaktadır: • Öğretmenlerin düzenli zaman aralıklarında uzman
• OSB’li çocuğun zihinsel düzeyinin yaşıtlarına yakın kişilerce eğitilmesi,
olması, • Öğretmenlere BEP hazırlama eğitimi verilmesi,
• İletişim ve dil becerilerini 5 yaş ya da öncesinde • Yardımcı (gölge) öğretmenlere otizmi de kapsayan
kazanmış olması, hizmet içi programlarının uygulanması,
• 3 yaş ve öncesinde tanı almış olmasının yanında ailenin • Okul idarecilerinin ve diğer okul personellerinin otizm
erken müdahale programına katılmış olması, hakkında farkındalık çalışmaları içeren eğitim almaları,
• Çocuğun yerleştirilmesi yapılırken mevcudu az sınıfların • Kaynaştırma okullarında destek eğitim sınıfında görev
tercih edilmesi, alan öğretmenlerinin bu süreçteki önemi nedeniyle
• Okul öncesi/sınıf öğretmeninin anne-baba ile iş birliği daha iyi eğitilmelerini sağlayacak eğitim programlarının
yaparak sınıfa gelecek otizmli çocuğun yeterli ve hazırlanması,
yetersizlikleri hakkında bilgi sahibi olması, • Öğretmenlere ve yardımcı personelin daha verimli
• Uygulamalı Davranış Analizi ve Resimlerin Değiş- çalışabilmeleri için hizmet içi eğitim yapılması
Tokuşuna Dayanan İletişim Sistemi (Picture Exchange önerilmektedir (MEB, 2017b).
Communication System [PECS]) gibi OSB’li çocukların
eğitiminde kullanılan yöntemlerle ilgili özel eğitim BAŞARILI BİR KAYNAŞTIRMA
öğretmenlerinden destek alması kaynaştırma başarısını UYGULAMASININ ÖNÜNDEKİ
olumlu yönde etkilemektedir (Tekin-İftar, 2014).
ENGELLER
Ayrıca 2006 yılında yürürlüğe giren Özel Eğitim Hizmetleri • Kaynaştırma uygulamasına yönelik olarak okul yönetimleri,
Yönetmeliği’nde kaynaştırma uygulamasında dikkat edilmesi öğretmenler, tüm okul/kurum personeli, öğrenciler
gereken hususlar şu şekilde sıralanmıştır: ve velilerin olası olumsuz tutumları uygulamanın
a. Bireylerin eğitimleri, öncelikli ihtiyaçları ve başarıya ulaşmasının önünde bir engel olarak karşımıza
performansları dikkate alınarak planlanır. çıkabilmektedir.
b. Kaynaştırma/bütünleştirme kararı alınan öğrenciler tipik • Genel eğitim okullarında görev yapan öğretmenlerin
gelişim gösteren akranlarıyla aynı sınıfta eğitimlerine mezun olduğu programların içeriklerinde kaynaştırmaya
devam ederler ve kayıtlı oldukları okulun eğitim ilişkin derslerin yetersiz olduğu görülmektedir. Gerekli
programını takip ederler. bilgi ve donanımla mezun olamayan öğretmenlerin
c. Öğrencilerin devam ettiği okulun eğitim programı temel kaynaştırma ortamında OSB’li çocukların davranış
alınarak, öğrencinin eğitim performansı ve ihtiyaçları problemlerini çözebilmeleri için yeterli hizmet içi
doğrultusunda BEP hazırlanır. programlarıyla bu eksiklikleri giderilmelidir.
d. Kaynaştırma yoluyla eğitim verilen tüm okul ve • Özel gereksinimli öğrenciler özelliklerine uygun
kurumlarda, BEP geliştirme birimi oluşturulur. olarak çevre düzenlemesine ihtiyaç duymaktadırlar.
e. Kaynaştırma yoluyla eğitim verilen tüm okul ve Merdivenlerin eğimi, ışıklandırmanın seviyesi, tuvaletlerin
kurumlarda öğrencinin yetersizliğine uygun fiziksel,

Şubat 2025 31