Page 7 - akademi 2 e dergisi

ZAMAN VE
ŞİİRDE ANLAM 48 GERÇEKLİK ÜZERİNE
46 ÜRETİMİ Dr. H. Gökhan BAKIR
Dr. Kaan TANYERİ

Travma sonrası iyileşme
Travmatik olay, temel ihtiyaçlarımızı tehdit eden bir durum ettiğimiz stres
SİNİR SİSTEMİNDEN veya olaydır. Deprem, güvende olma ihtiyacımızı derinden lerin ortaya çıkma
OKUL SİSTEMİNE sarsmıştır. Maruz kalanların evlerini, işlerini, sevdiklerini rın karşılanm
50 Prof. Dr. Sinan CANAN 54 GÜVEN İHTİYACI: kaybetmesine neden olup alışık oldukları rutinlerini baştan odaklayamama, s
GÜVENLİ BAĞLANMA
gösteren çocuğun tırnağını
sona bozarken; tanık olanların “Benim de başıma gelir mi?
Röportaj: Yayın Kurulu
ÖĞRENMENİN TEMELİDİR Gelirse ne yaparım?” gibi kaygılarını tetiklemiştir. Travma- ması değil; bu
Dr. Ezgi DENİZEL GÜVEN tik olay sonrasında öğrencimizin gösterdiği söz konusu me korkusu ve güvend
stres belirtileri ve baş etme tepkilerini yaklaşık 30-40 gün ihtiyaçları el
boyunca olağan kabul edebiliriz (APA, 2013). Yoğun alarm miyorsa güvende ol
durumundan vücudun ve beynin görece mantıklı hareket dır.
etmeye başlaması için bu süre kabul edilebilirdir. Bu
süreden sonra artık yavaş yavaş toparlanma sürecinin Öğretmenlerimiz öğrenc
başlaması, stres belirtilerinin görece yoğunluğunun Görüldüğü üzere çocuk v
OKUL DIŞI ÖĞRENME COĞRAFYA ÖĞRETİMİNDE azalması ve günlük yaşamdaki rol ve sorumluluklarımızı sı gösterdiği belirt
58 ORTAMLARI VE EĞİTİMDE 62 YENİLİKÇİ YAKLAŞIMLAR yerine getirir hale gelmemiz beklenir (Bu noktada yoğun baş etme tepkileri
şekilde yukarıda sözü edilen belirtileri ve tepkileri gözlemli-
sını arında bulunan öğrenci
YARATICI DRAMA YÖNTEMİ
Uzm. Onur NİGÂR
Öğr. Gör. Erdem EREM yorsak bir ruh sağlığı uzmanından destek alınması gerekti- dan neyin beklene
ğini düşünebiliriz.). bilmelerine destek olacaktı
stres belirtilerini ve baş
Bununla birlikte, önemli bir konuya dikkat edilmesi gerek- olmanızı” sağlaya
mektedir. Bu konu, deprem sonrası stres belirtilerinin iyileş- neler yapabil
tirilmesidir. Travmatik olaydan sonra gözlemlenen davra-
nışlar aslında birer belirti veya semptom olarak nitelendiri- Öğrenciler açı
lebilir. Bir başka deyişle, bu davranışlar buzdağının ortaya çıkmaktadır. B
görünen kısmıdır. Oysaki travmatik olay sonrasında bireyin kalan öğrenciler
ÖĞRENME DÖNGÜSÜ GÜNEŞ LEKELERİ VE temel güvenlik ve kontrol algısı zedelenmiştir; dolayısıyla (doğrudan maruz
68 YAKLAŞIMI VE 72 GÜNEŞ PATLAMALARI birey karşılanmayan güvende olma ve kontrolde olma Her iki grubun üzerinde
FEN ÖĞRETİMİ
gözlemlemeniz mümkündür. Te
ihtiyacının bir sonucu olarak söz konusu “savaş, don, kaç”
Uzm. Damla Dilara ÇİÇEK Dr. Öğr. Ezgi YOLDAŞ tepkilerini vermektedir. Bunun devamında karşılanmayan daki zedelenmedir. D
ihtiyaçlar kaygı, üzüntü, korku, hayal kırıklığı, gerginlik, maruz kalan öğ
huzursuzluk gibi duyguları beraberinde getirmektedir. O ve güvenlik ihtiyac
halde, buzdağının altındaki büyük kısım travmatik olayın görece daha fazla
tehdit ettiği ihtiyaçlarımız ve duygularımızdır. Bu doğrultu- rarak öğrencil
da, deprem sonrasında amacımız öğrencilerimizde fark vermemiz gerekmektedir

21. YÜZYIL BECERİLERİ ÇEVRE BİLİNCİNE SAHİP
76 AÇISINDAN ÖĞRETMEN 78 BİR DALGIÇ OLMAK
NİTELİKLERİ
Dr. Sibel TAŞCI Uzm. Çağatay TOPÇU

ÇOCUK, KÖSTEBEK,
80 TİLKİ VE AT
Dr. Sevil KALIPÇI SÖYLER

-Görece daha yoğun güven ihtiyacı olduğunu gözlemledik- KAYNAKLAR
lerimizle daha yakından temasta olunması gereklidir. “Bu
aralar seni biraz üzgün görüyorum. Konuşalım mı?” diyerek APA (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 5th
konuşma başlatılabilir. edition (DSM 5). American Psychiatric Association.
-Konuşmaya istekliyse duygularını ve ihtiyaçlarını anlamak Armenian, H. K., Morikawa, M., Melkonian, A. K., Hovanesian, A. P.,
için “Neye ihtiyacın var?”, “Senin için ne yapabilirim?”, Haroutunian, N., Saigh, P. A. & Akiskal, H. S. (2000). Loss as a determinant of
PTSD in a cohort of adult survivors of the 1988 earthquake in Armenia:
“Sana ne iyi gelir?” diye sorulabilir. Implications for policy. Acta Psychiatrica Scandinavica, 102(1), 58-64.
-Sorduğu sorulara açık, anlaşılır cevaplar verilmesi, çocuğun Başoğlu, M., Kılıç, C., Şalcıoǧlu, E. ve Livanou, M. (2004). Prevalence of
gerçekleri yaşına uygun olacak şekilde öğrenmesi güven posttraumatic stress disorder and comorbid depression in earthquake
duygusunu onarmayı sağlayabilir. Bu noktada, konuyu survivors in Turkey: An epidemiological study. Journal of Traumatic Stress:
Of cial Publication of The International Society for Traumatic Stress Studies,
kapatmaya “yara bandı” olmaya çalışılması “Benden bir 17(2), 133-141.
şeyler gizleniyor” düşüncesini tetikleyerek çocuğun güven Calhoun, L. G. & Tedeschi, R. G. (1999). Facilitating posttraumatic growth: A
duygusunu yine zedeleme riski taşımaktadır. İçindekini clinician's guide. Routledge.
akıtırsa, acısını/duygusunu boşaltırsa iyileşme yönünde
ilerleme şansı olduğunu bilmemiz önemlidir. Edinsel, K. ve Elçi, Ö. (2015). Psychological distress among the non-reloca-
ted and relocated survivors after the August 19th 1999 eathquake in Turkey.
-Konuşmaya istekli değilse ara ara sormaya devam edilebi- Journal of International Social Research, 8(38).
lir, akranlarından destek alması için akranları devreye Eker, D. ve Arkar, H. (1995). Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği’ nin
sokulabilir, güvenlik ihtiyacını karşılayabilecek oyunları faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikoloji Dergisi, 10(34), 17-25.
sını arımızda oynamaya öncülük edilebilir. Epstein, R. S., Fullerton, C. S. & Ursano, R. J. (1998). Posttraumatic stress
disorder following an air disaster: A prospective study. The American Journal
-Burada bir diğer önemli nokta da deprem görüntülerinden of Psychiatry, 155(7), 934–938.
öğrencilerimizi uzak tutmak konusunda velilerle iş birliği Goenjian, A. K., Najarian, L. M., Pynoos, R. S., Steinberg, A. M., Petrosian, P.,
içinde olunmasıdır. Velilerin, depremin travmatize edici Setrakyan, S. & Fairbanks, L. A. (1994). Posttraumatic stress reactions after
görüntülerinden çocuklarımızı uzak tutmaları konusunda single and double trauma. Acta Psychiatrica Scandinavica, 90(3), 214-221.
bilgilendirme toplantıları yapılabilir. Kaniasty, K. & Norris, F. H. (1995). Mobilization and deterioration of social
Son olarak; dayanışma, birlik olma ve şefkatle ilgilenme support following natural disasters. Current Directions in Psychological
Science, 4(3), 94–98.
travma sonrası iyileşmede temel bakış açısı olmalıdır. Bu
duyguları öğrencilerimizin hissetmesi için öncelikle öğret- Kılıç, C. ve Ulusoy, M. (2003). Psychological effects of the November 1999
menlerimizin göstererek model olmaları, sonrasında ise earthquake in Turkey: An epidemiological study. Acta Psychiatrica Scandina-
vica, 108(3), 232-238.
çocuklarımızın birbirlerine göstermeleri için destekleyici
olmamız önemlidir. Öğrencilerin duyguları içinde kaybol- Riad, J. K. ve Norris, F. H. (1996). The in uence of relocation on the environ-
mental, social, and psychological stress experienced by disaster victims.
malarının yalnızlığı ve çaresizliği tetiklediğini bilerek ve Environment and Behavior, 28(2), 163–182.
dayanışmanın umut verici olduğunu düşünerek şefkatli bir
ilişki içinde destek vermek en temel sorumluluğumuz ve Şalcıoğlu, E., Başoğlu, M. ve Livanou, M. (2003). Long-term psychological
outcome for non-treatment-seeking earthquake survivors in Turkey. The
öğretmenliğin en doyum verici tarafıdır. Journal of Nervous and Mental Disease, 191(3), 154-160.