Page 45 - özbakış subat-2025 - p

Çocuklarda İmplant Kullanımı cihaz kullanımı ile ilgili bilgi verilmesi ve kullanacağı cihazın
İşitme engelli çocuklar için implant kullanımı yetişkinlerden özelliklerinin eğitimci tarafından iyi bilinmesi gerekmektedir.
daha sonra başlamıştır. Çünkü bu grup yetişkinlere göre Bundan sonraki süreçte ise uzman bir ekip tarafından çocuğa
daha uzun süreli kullanıcılardır ve konuşma diline ilişkin uygun eğitim ortamı, eğitim materyali sağlanarak yoğun bir
daha az yaşantıları vardır. Bu nedenle; dinleme, işitsel ayırt etme ve dil eğitimi planlanmalı, aile ile
• Cihaz güvenilirliği, birlikte yürütülecek bu eğitimlerin gün içerisine yayılarak
• Sağlayacağı kazanç belirlenmelidir. hayatının bir parçası haline getirilmesi sağlanmalıdır.
Eğitim sürecinde sık sık dinleme ve konuşma gelişimine
Ayrıca; ilişkin değerlendirmeler yapılarak bu konuda aile
• Kodlama stratejileri, bilgilendirilmeli, sonraki eğitim basamakları belirlenmeli,
• Cihazın dayanıklılığı ve dış parçaların değiştirilebilme çocuğun gelişimi özelinde plan ve program yapılmalıdır.
özelliği,
• Dış parçaların büyüklüğü, ÇOCUĞU KOKLEAR İMPLANT KULLANAN
• Pil ömrü, ANNE BABALARA ÖNERİLER
• Cihazın çalıştığını gösteren sinyaller, Çocuğunuz cihaz takılmasıyla birlikte sesleri duymaya
• Cihazın FM sistemle kullanılabilme özellikleri de önemlidir başlar. Ancak bu sesleri ayırt edebildiği ve anlamlandırabildiği
(Turan, 1998).
anlamına gelmez. Bu bir süreç alacak ve bunu yapabilmesi
için destek alması gerekecektir. Bu süreçte anne baba
Tüm bu riskler yıllar içerisinde aşılmış olup koklear
implant uzun yıllardır ileri ve çok ileri derecedeki olarak ona sesleri oyun yoluyla fark ettirerek, tanıtarak
yardım etmeniz, bunun dışında tüm günlük rutinlerinizi ve
sensorinöral kayıplı bebek ve çocuklar için normale yakın yaşantınız içindeki öğeleri işin içine katarak bu çalışmalarınızı
işitme ve işitsel ayırt etmeyi sağlayabilmek açısından eğlenceli hale getirebilirsiniz. Örnek verecek olursak;
hayati bir operasyon olmuştur. Ancak koklear implant
ameliyatı olmak tek başına işitme ve ayırt etme becerilerini • Çevreden gelen seslere dikkat çekerek, ses duyduğunuzu,
kazanmak için yeterli değildir. Ameliyat öncesi ve sonrası duyduğunuz sesin kaynağının adını ve nasıl bir ses
stratejiler, yapılan operasyonun amacına ulaşması açısından olduğunu onunla paylaşmalısınız. Çocuğunuz duyduğu
hayati önem taşımaktadır. Ameliyat öncesinde çocuğun sesin ne sesi olduğunu bu tekrarlarınız sayesinde
işitme kaybının ölçülmesi ve buna uygun cihaz, eğitim öğrenecektir. Örneğin uçak geçtiğinde “Aa uçak geçiyor,
gibi tedbirlerin alınması gerekmektedir. Çocuk konuşma vuuuuuu!” diye hem sesin geldiği varlığın adını hem
ve dil becerileri açısından değerlendirilmeli, ameliyat de sesi ona açıklayıp bunu bedensel olarak taklit
öncesinde kazandırılması gereken beceriler mutlaka bireyle ederek ve kaynağın kendisini ya da resmini göstererek
çalışılmalıdır. desteklediğinizde öğrenmesini kolaylaştırmış olacaksınız.
Bu sayede çocuğunuz çevreden gelen seslere dikkat
etmeye başlayacak ve bunların bir anlamı ve kaynağı
Çocuğa uygun eğitim ortamı sağlanmalı, olduğunu fark edecektir.
uzman personelle uygun müdahale • Çocuğunuz sesleri birbirine karıştırmadan ayrı ayrı

edilmelidir. Aile ile çocuğun var olan dinlerse, onları belli olay ve nesnelerle daha kolay
ilişkilendirecektir. Çocuğunuzun duyduğu seslerle
durumu, yaşanılacak süreç, alınması olayları ilişkilendirmesi için ona yardımcı olun. Örneğin
gereken tedbirler görüşülmeli ve gerçekçi zil çaldığında “Duydun mu zil çalıyor. Kapıda biri olmalı
beklentiler geliştirmeleri sağlanmalıdır. hadi gidip kapıya bakalım.” ya da “Çınnn diye ses geldi
duydun mu? Sanırım fırındaki yemek pişti. Hadi gidip
yemeğe bakalım.” diyerek duyduğunuz seslerin yaşantınız
Ameliyattan sonra ise konuşma işlemcisinin profesyonel içinde belli anlamlar ifade ettiğini onunla paylaşmalısınız.
bir ekip tarafından programlanması, çocuğun tepkilerinin • Çocuğunuzla oyun oynarken, kitap okurken, herhangi
çok iyi değerlendirilmesi ve ailenin, çocuklarının kullanacağı bir ev işi esnasında ses dinletirken ve günlük dili
cihazın özellikleri, kullanımı, bakımı ve dikkat edilmesi paylaşırken bulunduğunuz ortamın mümkün olduğunca
gereken konularla ilgili çok iyi bilgilendirilmesi gerekmektedir. sessiz olmasına dikkat etmelisiniz. Arka plan seslerden
Çocuklarının bu cihazı sadece takmış olmakla dinleme ve arındırılmış bir ortamda hem odaklanması daha kolay
konuşma becerilerini kazanamayacağı, bundan sonraki olacak hem de dinlediği sesi daha iyi ve net duyacaktır.
süreçte dinleme becerilerinin geliştirilmesi için izlenecek Örneğin dışarıdan çok gürültü geliyorsa ses gelmesini
stratejilerin aileye uygulamalı olarak anlatılması, iyi bir aile engellemek için önlemler alabilir; televizyon, radyo gibi
eğitimi verilmesi önem arz etmektedir. aletleri kapatabilirsiniz.
Aynı zamanda çocuğun eğitimini sürdürecek kişilere de

Şubat 2025 45