Page 188 - Şehrimiz İzmir
P. 188
İZMİR’DE YEREL BASIN
İzmir’in tarih boyu var olan çok milletli yapısı, bizlere basın tarihi açısından çok renkli bir birikim sunmaktadır.
İzmir’de yaşayan kökenleri farklı birçok millet kendi dillerinde çok sayıda süreli yayın çıkarmıştır. Bu durum İzmir’in
çok renkli kültürel yapısını zenginleştirmiştir. Osmanlı Dönemi’nde yüzü aşkın gazete İzmir sokaklarında dağıtılıp
evlerde ve iş yerlerinde okunurdu. Dünya kültür tarihi açısından bakıldığında İzmir basın hayatı dünyadaki benzer-
siz örneklerden biridir.
Gazete yayını ve yönetimi anlamında İzmir’in ve Osmanlı Devleti’nin ilk gazetecisi Blak Bey’dir (Alexandre Bla-
cque). Osmanlı Dönemi’nde birçok dilde gazete yayımlanmıştır. Yayımlanan gazetelerden bazıları aşağıda tablo
şeklinde verilmiştir.
Blak Bey (Alexandre Blacque):
1792 yılında Paris’te doğmuş ve 1820 yılında İzmir’e yerleşmiştir. Asıl mesleği avukatlık olan Blak Bey
İzmir’in ilk gazetesini çıkardı. 1831 yılında İstanbul’a yerleşerek Osmanlı Devleti’nin ilk resmî gazetesi
olan “Takvim-i Vekâyi”nin Fransızca nüshasını yayımladı. Oğlu Edouard Blacque Bey, 1867’de Osmanlı
Devleti’nin ilk ABD elçisi olarak Washington’a atandı. Alexandre Blacque, 1836 yılında Malta’da vefat
etmiştir.
Osmanlı Devleti Dönemi’nde İzmir’de Yayımlanan Bazı Gazeteler
Gazete Adı Yayın Yılı Açıklama
Doğulu Tanık/Seyirci
1821-1827 İzmir’in ilk gazetesidir. Gazetenin dili Fransızcadır.
(Le Spectateur Oriental)
İzmirli (Le Smyrneen) 1824-1824 İzmir’de yayımlanan ikinci gazetedir. Gazetenin dili Fransızcadır.
İzmir Postası 1828-1831 İzmir’de yayımlanan üçüncü gazetedir. Gazetenin dili Fransızcadır.
(Le Courrier de Smyrne)
Aydın 1869-1914 Aydın vilayeti gazetesidir. İzmir’in ilk Türkçe yayımlanan gazetesidir.
Devir 1872-1873 İzmir’de Türkçe basılan ilk özel gazetedir.
1870-1876 / İzmir’in adını taşıyan gazetedir. Önce Rumca daha sonra Türkçe
İzmir
1900-1914 yayımlanan gazetedir.
Kara Sinan 1875-1876 İzmir’in Türkçe basılan ilk gülmece (karikatür) gazetesidir.
Hizmet 1886-1910 İzmir’de yayımlanan uzun soluklu gazetelerden biridir.
İzmir’in ilk kadın gazetecilerinden biri olan Cevriye İsmail bu gazetenin
Ahenk 1895-1930
sahibidir.
II. Meşrutiyet Dönemi’nden itibaren İzmir’de yayımlanan ve köylünün
Köylü 1908-1922
sorunlarını da dile getiren gazetedir.
Mehmet Sırrı, Şevket Bilgin ve İzmirli levantenlerden Michel
Doğu (Le Levant) 1918-1938 Camberes tarafından çıkarılan gazete; aynı zamanda İzmir’de bir Türk
gazeteci tarafından hazırlanan ilk Fransızca gazetedir.
Mütareke yıllarında İzmir’de yayımlanan Türkçe gazetedir. Gazetenin
Hukuk-u Beşer 1918-1919 kurucusu ve başyazarı İzmir’de düşman işgaline karşı ilk kurşunu atan
Hasan Tahsin (Osman Nevres) Bey’dir.
İzmir’in işgali üzerine İzmir’den ayrılmak zorunda kalan İzmirli aydınlar
İzmir’e Doğru 1919-1920
tarafından Balıkesir’de çıkarılan gazetedir.
186