Page 16 - özbakış ekım-2024 -

Bacanlı’ya (2001) göre ise gelişim büyümeyle karıştı- bir gelişim alanına dair gerçekleştirmesi gereken beceri ve
rılmamalıdır. Büyüme daha çok fiziksel özellikleri tanım- davranışlarını bilmek, çocuğun gelişimini gözlemlemek ve
larken, gelişim fiziksel özelliklerin yanı sıra psikolojik özel- değerlendirmek için oldukça önemlidir.
likleri de içerir. Gelişim, organizmanın istenilen görevleri
yerine getirebilecek düzeye gelmesi olarak tanımlanabilir.
Bu tanıma dayanarak gelişimin çok boyutlu bir süreç oldu-
ğundan söz edilebilir.

Çocuğun gelişimini incelemek birçok yönden yararlıdır. Çocuğun gelişimine ilişkin riskler
Öncelikle gelişim basamaklarında ortaya çıkan yeni yete- ne kadar erken fark edilirse, çocuğa
nekler ve davranış özellikleri saptanabilir. Sonra, gelişimin
her çocuktaki niteliğinden gelişimin yönü ve hızı kestirile- yönelik etkili bir müdahale
bilir. Yapılan gözlemler, belli gelişim dönemlerinde ortak gerçekleştirme olanağı elde edilir.
eğilimlerin ve davranış kalıplarının bulunduğunu ortaya Bu ise, çocuğun gelişimsel normlarını
koymuştur. Kişisel ayrılıklarla birlikte ortak yanların bilin- bilmek ile mümkündür.
mesi çocuk eğitiminde tutulacak yolu belirler (Yörükoğlu,
1991).
Erken Çocukluk Dönemi Gelişimsel Göstergeleri

Erken çocukluk, bireyin yetişkinlikte nasıl biri olacağı-
nı büyük ölçüde belirler ve bu nedenle bireyin gelişimsel Her ne kadar sergilenmesi gereken gelişimsel göster-
dönemleri içerisinde yeri çok önemlidir. Bununla beraber geler çocuğun bireysel özelliklerine göre değişse de, bu
çocuğun gelişiminde potansiyelini gerçekleştirmesi temel göstergeler sergilenmediğinde veya kazanılmadığında ço-
haklarındandır ve bu çoğunlukla ailenin sorumluluğun- cuğa ilişkin gelişimsel bir gecikme veya gerilikten söz et-
dadır. Bu sebeple, sağlıklı ve istenilen davranışlara sahip mek mümkündür. Aşağıda, erken çocukluk dönemindeki
çocuklar yetiştirmek, onların gelişimsel özelliklerini bil- (0-36 ay) gelişimsel alanlara ilişkin göstergeler verilmiştir
mekten geçmektedir (MEB, 2011). Nitekim çocuğun her (Gelişimsel Destek Programı, 2019).

16 Özel Eğitim ve Rehberlik Dergisi