Page 15 - izmir meb ozbakıs dergi deprem özel sayısı456

Öz Bakış

uyku düzens zl kler ne neden olmaktadır. Uykuya geç dalma, gruplarda otob yograf k muhakeme yeteneğ n n gel t r lmes ;
gecen n b r yarısında uykunun kaçması, gece kâbusları uyku k sel deney mler nde zamansal, nedensel, temat k ve anlatım-
düzens zl kler nden bazılarıdır. Uyku düzens zl ğ ya ayan sal bütünlüğün kurulmasını sağlayan becer ler n kazandırılma-
k ler gün boyunca kend ler n hals z, b tk n h ssederler. sı ps koloj k y olu ları açısından oldukça öneml d r.
Depremzede göçmenler bu t p ruh sağlığı sorunlarını önems z Sonuç olarak, göçmen çocuk ve ergenler n anılarını anlamlan-
h ssed p gerekl yardımları talep etmezler. Ancak nsanların dırmaları ve benl ğ n ht yaçlarına uygun levler çerçeves nde
yemek, g ys , barınak bulmak g b ht yaçlarının yanında kullanmalarında kend ler ne rehberl k ed lmes , bu çocukların
ps koloj k yardıma da ht yacı vardır (https://yourmentalhealt- ps koloj k sağlıklarını koruyucu, güçlend r c ve hatta sağaltıcı
pal.com/). Ülkem zdek depremzedeler n öneml b r kısmında
Türk ye deprem ku ağında yer alan b r ülked r. Boğaz ç Ün ver- Ekonom k kayıplar, ps koloj k stres ve ok bel rt ler b ld r lm t r. İ tahsızlık, uyku etk göstereb l r. Dolayısıyla, bu tarzda çalı malardan elde
ed len bulguların; çe tl kamu kurulu ları, s v l toplum örgütle-
s tes kayıtlarına göre 1903’den günümüze kadar ddet 5.5’ un Sosyal statü kaybı, düzens zl kler , korku, pan k, kâbuslar ve travmat k deney m n r , yerel pol t ka düzenley c ler le payla ılması, alanda farkın-
üstünde olan ve hayatı tehd t eden 120 deprem kayded lm t r. tekrar anımsanması görülmü tür. dalık yaratması ve gerekl pol t kaların ortaya çıkarılab lmes
Bu depremlerden 1939 yılındak Erz ncan Deprem nde 32 b n, Eğ t m olanaklarından yararlanamama, açısından da oldukça öneml d r (Boyacı ve Boyacıoğlu, 2022).
1999 yılındak Körfez Deprem nde 17 b nden fazla nsan hayatı- Sağlık h zmetler nden yararlanamama ve hastalıkların artı ı, Depremden sonra meydana gelen d�ğer b�r sorunda eğ�t�m
nı kaybederken; 2011 Van Deprem nde 644, 2021 İzm r depre- �le �lg�l� sorunlardır. Depremden etk�lenm�ş çocukların
m nde 117 k hayatını kaybetm t r. En son 6 ubat 2023 İ s zl k, daha ağır ve statüsü dü ük lerde çalı mak zorunda eğ�t�mler� aksayab�lmekted�r. Bu durum k�ş�sel gel�ş�m,
tar h nde merkez Kahramanmara olan k büyük depremde 51 kalmak, geleceğe hazırlık ve üretkenl�kler�ne olumsuz etk� yarata-
b nden fazla nsan hayatını kaybetm t r. Depremler n hayatı Yerel toplumla çatı ma ve ayrımcılığa maruz kalmaktır. b�l�r. Bu çocuklar alı ık oldukları ya am tarzını, okullarını, sınıf
tehd t etmes n n dı ında konutların, yerler n n yıkılması, arkada larını, öğretmenler n özlerler. Kend ler n güven ç nde
güvens z b r ortam olu ması, ekonom k ve ps koloj k nedenler- Tüm doğal afetlerde olduğu g b depremlerde ve deprem h ssetmeyeb l rler. Ya adıkları büyük deprem n neden olduğu
le nsanlar ya adıkları yerden ayrılarak göç etmekted r. Ulusla- sonrası göçlerde de k ler n ruh sağlığı olumsuz etk lenmekte- korku, sürekl tekrar deprem olacak end es ne neden olab l r.
rarası göç örgütünün ver ler ne göre 2023 Kahramanmara d r. Çalı malar; deprem travmasına bağlı gel en ruh sağlığı K m zaman örgün eğ t me er emeyeb l rler. Örgün eğ t m
Deprem nde 14 m lyon k depremden etk lenm , 1,8 m lyon sorunları ç n k ler n güncel b r deprem tehd d kar ısında olanağını yakalayan çocuklar se yen okullarında uyumsuzluk
k göç etmek zorunda kalmı tır (IOM, 2023). Göçler, daha duydukları korku, hayat üzer nde çares zl k h ss ve deprem ya ayab l rler. Yen geld kler okullarda esk arkada ve KAYNAKÇA
güvenl ve olanaklarının olduğu bölgelere doğru olmu tur. sırasında duyulan korku g b öznel tehd t algısının r sk arttırdı- öğretmenler yle olu turdukları l k ler özleyeb l rler. Bu
Göçler çe tler ne göre zorunlu göçler ve steml göçler olarak ğını doğrulamı tır (Özden, 2013). durumlar çocukların ruh sağlıklarına ve ba arılarına etk eder. Boyacı, B., & Boyacıoğlu, İ. (2022). Göçmen ergenlerde otob yograf k
bellek gel m ve benl k saygısı üzer ne b r derleme. Current Perspect -
Çocuklar a ırı üzgün, kaygılı, öfkel , uyumsuzluk ç nde olab l r.
k ye ayrılab l r. İsteml göçler; daha y ya am ko ulları, eğ t m, Beklenmed k travmat k olaylar nsanların ba edeb lmeler n n, Bunlardan dolayı deprem neden yle göç eden a leler n çocuk- ves n Soc al Sc ences, 26(2), 256-267.
çalı ma g b nedenlerle olur ve çoğunlukla planlanmı tır. Göç üstes nden gelmeler n etk ler. Deprem ve depresyon pek çok larına özen göster lmel ve destek ver lmel d r. Bununla http://www.koer .boun.edu.tr/s smo/2/deprem-b lg ler /bu-
eden k ler göç etmeye hazırlıklıdır. Terk ett kler yerle l k ler - ara tırmada l k lend r lm t r. Olağanüstü durumun uzun beraber, duygularını fade etmeler sağlanmalı, okul ps koloj k yuk-depremler/).
n sürdüreb l rler. Zorunlu göç; sava lar, depremler endüstr yel sürmes depresyon r sk n arttırır. Her üç k den b r nde ağır danı manıyla görü türülmel , arkada lık l k ler desteklenmel
kazalar g b nedenlerle olur. Zorunlu göçmenler göç etmeye depresyon bulguları ve anks yete bel rt ler görülmekted r. 30 ve yen ya amlarında yen rut nler olu turulmalıdır. Hatta https://rel efweb. nt/report/turk ye/ om-2023-earthqua-
hazır değ ld r. Çoğunlukla yen yerle m yer nde nerede yıldan uzun süre geçmes ne rağmen depremzede göçmenler- oyunların yer aldığı eğlencel akt v telere yer ver lmes yen kes-d splacement-overv ew-turk ye-march-2023.
oturacaklarını, nasıl ya ayacaklarını, nasıl para kazanacaklarını, de depresyon saptanmı tır. Depremzede göçmenlerde okula alı malarında faydalı olacaktır. https://yourmentalhealthpal.com/earthquakes-and-mental-health/
hayatlarını nasıl dame ett recekler n b lemezler. post-travmat k stres bozukluğu da yaygındır. 76 b n depremze- Özden, M. . (2013). Depreme Bağlı Travmat k Stres ve Depresyon
Zorunlu göçler n neden olduğu durumlar: de göçmende post-travmat k stres bozukluğunun sıklığı % 24 Boyacı ve Boyacıoğlu (2022)’nun depremden etk lenerek göç Bel rt ler n n Göç ve Sosyal Destek Kaybı le İl k s ne Yönel k Çok
bulunmu tur. Depremzede göçmenlerde uyku problemler de etm çocuk ve ergenlerde otob yograf k bellek gel m ve Faktörlü B r İnceleme. Hal ç Ün vers tes Sosyal B l mler Enst tüsü
yaygındır. Stres, anks yete ve post-travmat k stres bozukluğu, benl k algısı konusunda yaptığı derlemen n sonucuna göre; bu Yüksek L sans Tez , İstanbul..

15