Page 38 - Dergi Tek Parça
P. 38
İZMİR İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ SAYI: 5
Öğrencinin aktif olarak yer aldığı hikâye olarak kendisine sunulan aslında gerçek yaşama ilişkin sorun, kav-
ram ve olayların incelenmesi, analiz edilmesi; kendi düşünme biçimine ve değer yargısına göre açıklanması
temeline dayanır. Tarihsel hikâyelerde geçen olaylar öğrencinin dikkatini çeker, ilgisini arttırır ve değerlerle
ilgili soru sormalarına yol açarak aralarında tartışma yapmalarını sağlar. Hikâyeler ile öğrenciler tüm dünya-
da kabul gören değerleri görür ve bu değerler üzerinde düşünür. Ayrıca hikâyelerdeki tarihsel karakterlerin
yaşamları aracılığıyla öğrencilerin insan deneyimlerinin etkili bir boyutunu keşfetmelerine olanak sağlanabi-
lir. Öğrencilerin insanlar ve yerler hakkında başkalarına ait deneyimleri paylaşmaları sağlanabilir. Bu bağ-
lamda hikâyelerde geçen karakterlerin davranışlarından yola çıkarak değer eğitimi gerçekleştirilebilir.
Tarih Derslerinde Değer Eğitiminde Kullanılabilecek Örnek Bir Hikâye ve Analizi
Fatih’in Bosna Fermanı
“1299 yılında kurulan Osmanlı Devleti yıllar geçtikçe büyümüş ve içerisinde farklı milletleri barındı-
ran bir cihan imparatorluğu haline gelmiştir. Topraklarının genişlemesiyle imparatorluk içerisinde farklı din-
lere inanan, farklı dilleri konuşan ve farklı milletten olan insanların sayısı gün geçtikçe artmıştır. 1463 yılında
Fatih Sultan Mehmet Han Bosna’yı fethe ettikten sonra Gayri Müslüm halka bir ferman yayınlamıştır. Bu
fermanda; gayrimüslim halkın özgürce Bosna topraklarında yaşamalarını, özgürce ibadetlerini yerine getir-
melerini ve tüm halkın canı ve malının devlet güvencesi altında olduğu belirtilmiştir. Böylece bu bölgede
yaşayan gayrimüslim halk, padişahın bu kararı karşısında farklı bir dine mensup olmalarına rağmen ibadetle-
rini özgürce yerine getirebilmenin mutluluğunu yaşayarak padişaha şükranlarını iletmişler ve Osmanlı Dev-
leti’ne bağlı olarak yıllarca huzur içinde yaşamlarını sürmüşlerdir”.
Hikâyenin Karakter Analizi
Hikâyenin ana karakterleri kimlerdir?
Hikâyedeki karakterlerin dinleri nedir?
Hikâyenin ana karakteri hakkında her hangi bir bilgin var mıydı?
Ahlaki Çözümleme
Hikâyenin ana karakterinin dininin ve etnik kökeninin farklı olması hakkında ne düşünüyorsu-
nuz?
Hikâyedeki ana karakterin davranışlarının doğru olduğunu düşünüyor musunuz?
Düşünsel Boyut
1.Hikâyenin ana kavramlarını açıklamaya çalışın.
2.Hikâyedeki karakterler arasında hoşgörü var mı?
Hikâyede Fatih Sultan Mehmet’in hangi özelliği anlatılmıştır?
Hikâyedeki ana karakterin davranışının doğru olduğunu düşünüyor musunuz?
Empatik Boyutu
Hikâyenin ana karakterinin yerine kendinizi koyarak duygularınızı nasıl açıklarsınız?
Dr. Celal Mutluer
Çiğli Özel Tanı Ortaokulu Sosyal Bilgiler Öğretmeni
35
