Page 96 - Şehrimiz İzmir
P. 96
MENEMEN
MENEMEN
İlçenin adının kökeni ile ilgili farklı görüşler ortaya atılmıştır. Rivayete göre Me-
nemen adı, övünmeyi seven Pers kralına bu şehri kimin aldığı sorulduğunda “Men,
Men” demesiyle ilgilidir (Farsçada “men”, “ben” zamirinin karşılığıdır.). Bir diğer riva-
yete göre Bergama Kralı Eumenes şehre kendi adını vermiş, sonradan bu ad Mene-
men olmuştur. Kimi araştırmacılara göre Menemen ismi Luwi dilinde Gediz Nehriʼnin
adı olan “Ma” ile ilişkilidir. “Ma Boğazı (Mela) Halkının Ülkesi” anlamına gelen “Mela-
mana” zaman içerisinde Melemen/Menemen şeklini almıştır. Bizans kaynaklarında
ise yöreye “Memaniomenos” ya da “Mainomenos” adı verilmiş, bu deyiş zamanla
Menemen’e dönüşmüştür. Bazı kaynaklara göreyse ilçenin ismi Melemenli adında
bir Türk boyuna dayanmaktadır. 16. yüzyıla ait Osmanlı kayıtlarında ise ilçenin adı
“Kaza-ı Menemen” başlığı altında “Nefs-i Tarhaniyat” olarak geçmektedir.
İzmir’de genellikle yan
İlçede antik Panaztepe, Neon Teikhos, Temnos (Görece Kalesi) ve Larissa yerle-
yana dizilmiş insanlar
şimlerinin kalıntıları bulunmaktadır. Menemen’deki en önemli tarihî miraslardan biri
için “Menemen testisi gibi
olan Taşhan; karşısındaki bedesten, Mahkeme Camisi ve hamamı ile bir külliye oluş-
dizilmeyin.” tabiri kullanılır.
turur. Geçmişe tanıklık eden camilerin (Gazez, Çınarlı, Cezayirli), türbelerin (Mü-
Menemen’de yol kenarına
hürlü Sultan, Kasımpaşa, Tezveren Dede) ve kiliselerin (Agios Konstantinos, Surp
dizilmiş toprak eşyalar bu
Sarkis Ermeni Kilisesi) bazıları hâlen ayaktadır. İtalyan bir mimar tarafından inşa
deyişin kaynağıdır.
edilen “Papazın Evi”, Menemen’in eski yapılarından biridir.
1930 yılında Cumhuriyet karşıtlarınca şehit edilen yedek subay Mustafa Fehmi
Kubilay (Asıl mesleği öğretmenliktir.), Bekçi Hasan ve Bekçi Şevki adına yapılan
Şehit Kubilay Anıtı ilçeye hâkim bir tepe üzerinde bulunmaktadır.
Bölge, toprak ve özellikle çömlek kili açısından oldukça zengindir. Antik Dö-
nem’den beri pişmiş topraktan amfora ve çömlek yapılır. Zamanla amforaların yerini
testi yapımı almıştır. Günümüzde küp, saksı, bardak, çanak, testi, güveç, vazo, yo-
ğurt kabı gibi eşyaların yanı sıra hediyelik eşyalar da üretilmektedir.
Orijinali yumurtalı domates olan Menemen yemeği, mandıra kültürü, Emiralem
çileği, çekirdeksiz sultaniye üzümü yörenin tanınan lezzetleridir.
Gölpark rekreasyon alanı, ilçede eğlence ve yaşam merkezi olarak öne çıkmak-
tadır. Gediz Nehri’nin yatak değiştirmesiyle oluşan Gediz Deltası’nın bir bölümü, Me-
nemen ilçesi sınırları içerisindedir. Delta; çeşitli kuş, bitki, kelebek ve memeli hayvan
türüne ev sahipliği yapmaktadır.
Papazın Evi (Mavradis Köşkü)
Taşhan
94
94