Page 171 - Şehrimiz İzmir
P. 171
HANLAR
İzmir’de ilgi çekici mimari özelliklerinin yanı sıra kent içinde ekonomik yaşamın merkezi olmuş çok sayıda han
bulunur. Şehirde Batılı ticaret konsolosluklarının kurulması ve Levanten toplumunun yerleşmesiyle ivme kazanan
yoğun ticaret, ithalat ve ihracata bağlı olarak han sayısında da hatırı sayılır bir artışa yol açmıştır. Hanlar 1765 yılına
kadar iç liman çevresine, 18. yüzyıl sonlarından itibaren ise iç limanın dolgu arazisi üstüne inşa edilmiştir. Bugün
ayakta kalmış ya da işlev değiştirmiş olan İzmir hanlarında küçük esnaf üretimini hâlâ sürdürmekte, esnaf lokanta-
ları ve zanaatkârlar hizmet vermeye devam etmektedir. Hanlar ağırlıkla Tarihî Kemeraltı Çarşısı içinde, Konak’ta,
Mezarlıkbaşı’nda, Birinci Kordon’da yapılanmıştır.
Kent ve Seyyah
Evliya Çelebi, 10 ciltlik “Seyahatnâme”sinde İzmir ve çevresini çok yönlü olarak tanıtmıştır. 1671
yılında Bergama, Menemen, Foça güzergâhını izleyerek İzmir kent merkezine gelip İzmir’i gezen
Evliya Çelebi; Urla, Karaburun, Çeşme, Sığacık, Seferihisar, Selçuk, Tire, Bayındır ve Birgi’yi ziya-
ret ettikten sonra Aydın’a doğru yolculuğuna devam etmiştir. Ünlü seyyah, İzmir merkezinde “top-
lam seksen iki adet kale gibi büyük han” olduğunu ve “hanların içinde insanoğlunun eceline şifa
olan otların satıldığı yerler” bulunduğunu yazar.
http://egekitap.ege.edu.tr/files/kentseyyah3/#p=4
Kızlarağası Hanı: Kemeraltı’nda Hisar Camisi’ne bitişiktir. Hanın kitabesine göre Hacı Beşir
Ağa tarafından 1743’te yaptırılmıştır. İzmir Liman Kalesi’nin hemen arkasında yer alan ve İzmir için
önemli yapılardan biri olan yapının 1745 yılında tamamlandığı sanılmaktadır. Kervanlarıyla şehre
gelen tüccarların yüklerini bırakabildiği, altta kervanların, üst katta tüccarların konakladığı bilinen
han; aslında yapıldığı dönemde deniz kıyısında iken bugün denizin doldurulmasıyla kentin içinde
kalmıştır. 1993 yılında restore edilerek günümüzde turistik bir çarşı olarak hizmete giren Kızlarağası Hanı’nda çok
çeşitli el sanatları ürünleri, halılar, deri kıyafetler ve hediyelik eşyalar bulunabilir. İki katlı ve ortasında avlusu bulu-
nan Kızlarağası Hanı; kentin en çok ziyaret edilen, en hareketli ve görkemli hanlarından biridir.
169